Akut Glokom Krizi

Etiyoloji

Akut glokomGlokom, göz içindeki aköz hümörün normal dolaşımındaki bir bozulma nedeniyle ortaya çıkar. Birincil neden tipik olarak ön kamara açısının yer değiştirmesi veya ciddi şekilde daralmasıdır, bu da açı kapanması veya pupiller blok olarak bilinen bir durumla sonuçlanır. Bu durum aköz hümör drenajında akut bir tıkanıklığa yol açarak göz içi basıncında (GİB) önemli ve hızlı bir artışa neden olur. GİB seviyeleri normal aralık olan 10-21 mmHg’nin çok üzerine çıkarak 70 mmHg’ye kadar çıkabilir. Basınçtaki bu ani yükselme genellikle tek taraflıdır ve akut atak sırasında yalnızca bir gözü etkiler. Kalıcı optik sinir hasarını ve geri dönüşü olmayan görme kaybını önlemek için acil tıbbi müdahale çok önemlidir. Gözler arasındaki anatomik benzerlik nedeniyle, etkilenmeyen gözün kapsamlı bir muayenesi ve önleyici tedavisi sıklıkla tavsiye edilir. Bazı ilaçlar, özellikle antiemetikler ve bazı antidepresanlar gibi antikolinerjikler, bireyleri akut glokom ataklarına yatkın hale getirebilir.

Semptomlar

• Son derece sert göz küresi
• Kırmızı göz
• Kornea ödemi
• Göz ağrısı
• Gastrointestinal semptomlar (kusma, bulantı)
• Ani görme kaybı
• Renk halkalarının görünürlüğü
• Gecikmiş veya hiç olmayan pupiller refleks (ışık sertliği)
• Şiddetli baş ağrısı
• Düzensiz kalp atışı

Teşhis

Sertliği değerlendirmek için göz küresinin palpasyonu
Yüksek riskli ilaçların potansiyel kullanımı da dahil olmak üzere tıbbi geçmişin toplanması
Tonometri kullanarak göz içi basıncının ölçülmesi
Drenaj açısını değerlendirmek için trabeküler sistemin incelenmesi

Tedavi

İlk tedavi, göz içi basıncını hızla düşürmeyi ve semptomları hafifletmeyi amaçlar. Bu genellikle aşağıdakilerin kullanımını içerir:

• Göz bebeğini daraltmak ve açıyı açmak için parasempatomimetikler (örn. pilokarpin göz damlası).
• Aköz hümör üretimini azaltmak için intravenöz karbonik anhidraz inhibitörleri (örn. Asetazolamid).
• Akut vakalarda GİB’i daha da düşürmek için intravenöz olarak uygulanan beta blokerler.
• Ağrının giderilmesi için analjezikler.

Bu önlemler yetersiz kalırsa veya gelecekteki atakları önlemek için lazer iridotomi veya trabekülektomi gibi cerrahi müdahaleler, aköz hümör için yeni bir drenaj yolu oluşturmak için gerekli olabilir.

Tarih

Glokomu ve akut glokomu anlamanın tarihi, tıbbi bilgi ve teknolojideki gelişmeleri yansıtacak şekilde yüzyılları kapsamaktadır. İşte önemli dönüm noktalarının ayrıntılı bir zaman çizelgesi:

Antik Çağlardan 19. Yüzyıla

Antik Yunan (M.Ö. 400 civarı): Glokoma benzeyen göz hastalıklarına ilişkin en eski referanslar Hipokrat’ın eserlerinde görülmektedir. Ancak bu tanımlar belirsizdi ve glokomu diğer körlük nedenlerinden ayırmıyordu.

MS 2. Yüzyıl: Romalı hekim Galen göz hastalıkları hakkında daha ayrıntılı açıklamalar yapmıştır, ancak glokom anlayışı ilkel kalmıştır.

Orta Çağ’dan Rönesans’a

10. Yüzyıl: İslam hekimi Al-Razi (Rhazes) tıbbi metinlerinde oküler rahatsızlıkları tanımlamıştır, ancak glokomun net bir ayrımı henüz yapılmamıştır.

16. Yüzyıl: “Glokom” terimi tıp literatüründe daha sık kullanılmaya başlandı, ancak hala net bir şekilde tanımlanmamıştı.

1739: İngiliz cerrah John Taylor katarakt ile glokomu birbirinden ayırdı ve glokomun gözün sertleşmesini içerdiğini belirtti.

19. Yüzyıl

1826: Fransız doktor Pierre Demours gözde “tansiyon” kavramını ortaya attı ve bunu glokomla ilişkilendirdi.

1850: Alman göz doktoru Albrecht von Graefe, glokom için ilk cerrahi tedavi olan ve bugün hala kullanılmakta olan iridektomiyi geliştirdi.

1862: Hermann von Helmholtz tarafından oftalmoskopun icadı, optik sinirin doğrudan gözlemlenmesini sağlayarak glokom teşhisini geliştirdi.

1865: Eduard Jäger von Jaxtthal, von Helmholtz’un oftalmoskopunu geliştirerek glokom teşhisini daha da ilerletti.,

20. Yüzyıl

1905: Karl Theodor Paul Polykarpus Axenfeld primer açık açılı glokomu tanımladı ve diğer tiplerden ayırdı.

1910: Adolf Weber ve arkadaşları, glokom yönetiminde kritik bir adım olan göz içi basıncını (GİB) ölçmek için ilk tonometri cihazlarını geliştirdi.

1940s: Pilokarpin ve beta blokerler gibi topikal ilaçların kullanıma girmesi glokomun tıbbi yönetiminde devrim yaratmaya başladı.

1959: Kortizonun sekonder glokomun potansiyel bir nedeni olarak tanımlanması, risk faktörlerinin anlaşılmasını genişletti.

1970s: Lazer trabeküloplasti de dahil olmak üzere lazer tedavisi, açık açılı glokom tedavisi olarak geliştirildi.

1980s: Karbonik anhidraz inhibitörleri ve prostaglandin analoglarının kullanımı GİB’i düşürmek için yeni seçenekler sağladı.

21. Yüzyıl

2000s: Trabekülektomi ve minimal invaziv glokom ameliyatları (MIGS) gibi yeni cerrahi tekniklerin geliştirilmesi, glokom hastaları için daha iyi yönetim seçenekleri sundu.

2002: Oküler Hipertansiyon Tedavi Çalışması (OHTS) oküler hipertansiyondan glokoma ilerleme ve erken tedavinin etkinliği hakkında sağlam veriler sağladı.

2010s: Optik koherens tomografi (OCT) gibi görüntüleme teknolojilerindeki gelişmeler, optik sinir ve retina sinir lifi tabakasındaki glokomatöz değişikliklerin daha erken ve daha kesin bir şekilde tespit edilmesini sağladı.

İleri Okuma

1. Tielsch, J. M., Sommer, A., Katz, J., Royall, R. M., Quigley, H. A., & Javitt, J. (1991). Racial variations in the prevalence of primary open-angle glaucoma. The Baltimore Eye Survey. JAMA, 266(3), 369-374.
2. Ritch, R., Shields, M. B., & Krupin, T. (Eds.). (1996). The Glaucomas. Volume II: Glaucoma therapy (2nd ed.). St. Louis, MO: Mosby-Year Book.
3. Foster, P. J., & Johnson, G. J. (2001). Glaucoma in China: How big is the problem? British Journal of Ophthalmology, 85(11), 1277-1282.
4. Kass, M. A., Heuer, D. K., Higginbotham, E. J., et al. (2002). The Ocular Hypertension Treatment Study: A randomized trial determines that topical ocular hypotensive medication delays or prevents the onset of primary open-angle glaucoma. Archives of Ophthalmology, 120(6), 701-713.
5. Quigley, H. A., & Broman, A. T. (2006). The number of people with glaucoma worldwide in 2010 and 2020. British Journal of Ophthalmology, 90(3), 262-267.
6. He, M., Foster, P. J., Ge, J., & et al. (2006). Prevalence and clinical characteristics of glaucoma in adult Chinese: A population-based study in Liwan District, Guangzhou. Investigative Ophthalmology & Visual Science, 47(7), 2782-2788.
7. Weinreb, R. N., Aung, T., & Medeiros, F. A. (2014). The pathophysiology and treatment of glaucoma: A review. JAMA, 311(18), 1901-1911.
8. Tham, Y. C., Li, X., Wong, T. Y., Quigley, H. A., Aung, T., & Cheng, C. Y. (2014). Global prevalence of glaucoma and projections of glaucoma burden through 2040: A systematic review and meta-analysis. Ophthalmology, 121(11), 2081-2090.