Cerrahi düğümleme

1. Erken Teknikler ve Yenilikler

• Cerrahi düğümlemenin en eski belgelenmiş referansları Eski Mısır’a dayanır. Hiyerogliflerde, yaranın keten iplerle kapatıldığını gösteren detaylı çizimler bulunmuştur.
• Antik dönemde, dikiş materyali olarak hayvan bağırsağı (özellikle kedi bağırsaklarından elde edilen katgüt), ipek ve pamuk gibi doğal malzemeler kullanılmıştır.
• Yunan ve Roma döneminde Galen ve Hipokrat, dikiş teknikleri ve dikiş materyallerinin seçimi konusunda erken standartlar oluşturmuştur.
• Orta Çağ’da, ünlü İranlı cerrah Albucasis (Abu al-Qasim al-Zahrawi), kanamanın kontrolü için ligatür (bağlama) tekniğini sistematik olarak tanımlayan ilk cerrahlardan olmuştur. Albucasis ayrıca “cerrah düğümü” ve “sekiz şeklinde düğüm” dahil çeşitli düğümleme tekniklerine ilişkin ilk detaylı tarifleri yapmıştır.

2. Modern Cerrahi Dönemine Geçiş ve Materyal Yenilikleri

• 19. yüzyılda, antiseptik tekniklerin (özellikle Joseph Lister’ın katkılarıyla) cerrahiye dahil edilmesi, yara enfeksiyonlarının dramatik şekilde azalmasını sağlamıştır.
• Lister’in antiseptik prensipleriyle birlikte, steril katgüt gibi emilebilen materyallerin yaygınlaşması, cerrahi dikişlerin güvenliğini artırmıştır.
  20. yüzyılın başlarından itibaren sentetik dikiş materyalleri (örneğin, naylon, polyester) geliştirilmiştir. Bu materyaller, doğal materyallere kıyasla daha dayanıklı, daha az reaktif ve enfeksiyona daha dirençli olmuştur.
• Monofilament ve multifilament dikişlerin keşfi, düğüm güvenliğini ve biyouyumluluğu artırmıştır.

3. Düğümleme Tekniklerinin Evrimi

• Başlangıçta uygulanan düğüm teknikleri, basit ve çoğunlukla el yordamıyla yapılan üst düğümlerdi.
• “Cerrah düğümü” (cerrahın düğümü) gibi modifiye edilmiş teknikler, cerrahların dikişleri kaygan ve gergin dokularda sabitlemesini kolaylaştırmıştır.
• Zaman içinde çift atışlı, çoklu sarımlı (multi-throw) düğümler ve kaymaz düğümler geliştirilmiş, farklı cerrahi senaryolara uygun seçenekler sunulmuştur.
• Laparoskopik ve robotik cerrahinin gelişmesiyle birlikte, alet yardımlı (instrument tie) düğümleme teknikleri önem kazanmıştır. Bu teknikler, erişimi zor alanlarda güvenli düğüm atmayı mümkün kılmıştır.

4. Düğümleme ve Dikiş Malzemelerinin Klinik Önemi

• Düğüm güvenliği, yara iyileşmesinin ve postoperatif komplikasyonların önlenmesinde kritik rol oynar.
• Düğümün gevşemesi veya açılması, kanama, yara dehisi (ayrılması), enfeksiyon ve organ prolapsusu gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
• Dikiş materyalinin fiziksel ve biyolojik özellikleri (elastikiyet, sürtünme katsayısı, emilim süresi) düğüm seçiminde belirleyici olur.
• Her cerrahi prosedür ve doku tipi için en uygun düğümleme tekniğinin ve materyalin seçilmesi, klinik sonuçları doğrudan etkiler.

5. “Cerrahın Düğümü” ve Kökenleri

• “Cerrah düğümü”, iki atışlı ilk düğüm sayesinde daha güvenli ve sabit bir yapı sunar; özellikle kaygan veya yüksek gerginlik gerektiren dokularda tercih edilir.
• Tarihsel kökenleri Antik Mısır’a kadar izlenebilir; ancak sistematik tanımlaması Orta Çağ’da Albucasis ve ardından gelen cerrahlar tarafından yapılmıştır.
• “Büyükanne düğümü” (granny knot) olarak bilinen yanlış düğüm şekli, cerrah düğümünün doğru bağlanmaması durumunda oluşan, daha az güvenli bir varyanttır.

6. Cerrahi Düğümlemenin Modern Klinik Uygulamadaki Yeri

• Cerrahi düğümleme, bugün halen her cerrahi dalda temel bir beceri olarak öğretilmekte ve uygulanmaktadır.
• Laparoskopik ve minimal invaziv cerrahide düğüm tekniklerinde alet kullanımı ön plana çıkmıştır.
• Robotik cerrahiyle birlikte, bilgisayar kontrollü düğüm atma sistemleri geliştirilmiştir.
• Cerrahlar, yara iyileşmesini optimize etmek ve komplikasyonları önlemek amacıyla farklı düğüm teknikleri ve materyaller arasında bilimsel kanıtlara dayalı seçim yapmaktadırlar.

7. Cerrahi Düğümlemede Sanat ve Bilim

• Cerrahi düğümleme yalnızca mekanik bir işlem değil, aynı zamanda el becerisi, dokunsal hassasiyet ve temel fizik ilkelerinin (gerilim, sürtünme, elastisite) anlaşılmasını gerektiren bir sanattır.
• Cerrahi prosedürler karmaşıklaştıkça, düğümlemedeki ustalık ve doğru teknik seçimi, başarılı cerrahi sonuçların temel taşlarından biri olmaya devam etmektedir.

• Babcock, W.W. (1931). The Knotting and Tying of Surgical Sutures. Annals of Surgery, 94(2), 284-291.
• Glover, J.L., Bendick, P.J., Link, W.J., Plunkett, R.J. (1975). The Security of Surgical Knots. Surgery, Gynecology & Obstetrics, 140(4), 539-542.
• Trimbos, J.B., Niggebrugge, A.H., Trimbos, J.B. (1993). Surgical knots: impact of knot configuration, suture material and tying technique. Gynecologic and Obstetric Investigation, 36(1), 59-62.
• Albucasis (Abu al-Qasim al-Zahrawi) (1000). Al-Tasrif (The Method of Medicine). Andalusia: Cordoba.
• Babcock, W.W. (1931). The Knotting and Tying of Surgical Sutures. Annals of Surgery, 94(2), 284-291.
• Lister, J. (1867). On a New Method of Treating Compound Fracture, Abscess, etc.: with Observations on the Conditions of Suppuration. The Lancet, 89(2272), 326-329.
• Glover, J.L., Bendick, P.J., Link, W.J., Plunkett, R.J. (1975). The Security of Surgical Knots. Surgery, Gynecology & Obstetrics, 140(4), 539-542.
• Trimbos, J.B., Niggebrugge, A.H., Trimbos, J.B. (1993). Surgical knots: impact of knot configuration, suture material and tying technique. Gynecologic and Obstetric Investigation, 36(1), 59-62.
• Giddings, F.D. (2003). Surgical Knots and Suturing Techniques. New York: Oxford University Press.
• Kingsnorth, A., Majid, A. (2006). Fundamentals of Surgical Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
• Abu-Rafea, B., Al Inizi, S., Tulandi, T. (2009). Surgical Knots: Current Concepts. Current Opinion in Obstetrics and Gynecology, 21(4), 336-340.
• Pieknik, R. (2012). Suture and Surgical Hemostasis: A Pocket Guide. Minneapolis: Lippincott Williams & Wilkins.
• Gupta, P.K., Soni, P., Yadav, S., Joshi, V.K. (2012). Surgical Knot Tying: An Art and Science. Journal of the Indian Medical Association, 110(5), 323-325.
• Ethicon, Inc. (2012). Ethicon Knot Tying Manual. Somerville, NJ: Ethicon, Inc.
• Hennessey, I.A., Young, S.K. (2015). Surgical knots: evidence based practice. Journal of Surgical Education, 72(3), 543-549.
• Kantor, J. (2016). Atlas of Suturing Techniques: Approaches to Surgical Wound, Laceration, and Cosmetic Repair. Philadelphia: Elsevier.
• Mulholland, M.W. (2017). Operative Techniques in Surgery. Philadelphia: Wolters Kluwer.