Frenzel gözlükleri, adını vestibüler sistem çalışmalarına önemli katkılarda bulunan tanınmış bir Alman otolog olan Hermann Frenzel’den (1895-1967) almıştır. Bu gözlükler, tipik olarak minimum +15.00 diyoptri gücüne sahip güçlü dışbükey merceklerden oluşur ve göz hareketlerinin değerlendirilmesine yardımcı olmak için ek özelliklerle birleştirilmiştir.
Büyüteçli lensler iki ana amaca hizmet eder:
- Göz Hareketlerinin Büyütülmesi: Yüksek diyoptrili lensler, genellikle vestibüler disfonksiyonla ilişkili bir tür istemsiz göz hareketi olan nistagmusun ayrıntılı bir şekilde gözlemlenmesini sağlar.
- Görsel Sabitlemenin Önlenmesi: Gözlükler, deneğin bakışlarını bir nesneye sabitleme yeteneğini bozarak, aksi takdirde sabitleme ile bastırılabilecek patolojik nistagmusun görünürlüğünü artırır.
Fiksasyonun Giderilmesi için Işık Kaynağı
Frenzel gözlükler genellikle kamaşma yaratmak için alttan veya yanlardan aydınlatma içerir. Bu, hastanın herhangi bir sabit görsel hedefe odaklanmasını önler, böylece spontan veya provoke nistagmusun muayene sırasında daha net bir şekilde ortaya çıkmasını sağlar.
Klinik Uygulama
Frenzel gözlükleri vestibüler fonksiyon testlerinde, özellikle de tanımlama ve değerlendirmede yaygın olarak kullanılır:
- Spontan Nistagmus: Harici provokasyon olmadan ortaya çıkan, potansiyel olarak altta yatan vestibüler veya nörolojik bir durumun göstergesi olan nistagmus.
- Pozisyonel veya Provoke Nistagmus: Baş pozisyonundaki değişiklikler veya Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV) gibi spesifik manevralarla tetiklenen nistagmus.
- Vestibüler Sistem Lezyonları: Merkezi ve periferik vestibüler disfonksiyonu ayırt etmek.
Frenzel gözlükleri fiksasyonu baskılayarak nistagmusun fiksasyonu baskılanmış ve fiksasyonu baskılanmamış formları arasında ayrım yapılmasına yardımcı olabilir, bu da tanıda kritik bir adımdır.
Sınırlamalar ve Modern Gelişmeler
Frenzel gözlükleri etkili olmakla ve klinik uygulamada yaygın olarak kullanılmakla birlikte, video Frenzel gözlükleri ve video-okülografi (VOG) gibi daha yeni teknolojiler geliştirilmiştir. Bu araçlar daha yüksek hassasiyet sağlar ve ayrıntılı analiz için göz hareketlerinin dijital olarak kaydedilmesine olanak tanır.
Tarihsel ve Modern Perspektifler
Hermann Frenzel’in bu gözlükleri geliştirmesi, kendi döneminde otoloji ve nörolojide önemli bir ilerlemeyi temsil ediyordu. Günümüzde, vestibüler tanı alanındaki teknolojik gelişmelere rağmen bu gözlükler basit, invazif olmayan ve uygun maliyetli bir tanı aracı olmaya devam etmektedir.
Keşif
Adını Alman otolog Hermann Frenzel’den (1895-1967) alan Frenzel gözlükleri, vestibüler bozuklukların teşhisinde ve anlaşılmasında çok önemli bir rol oynamıştır.
1. Hermann Frenzel tarafından geliştirilmesi (1950’ler)
1950’lerin başında Göttingen Üniversitesi’nden Profesör Hermann Frenzel, nistagmus olarak bilinen istemsiz göz hareketlerini gözlemlemek için tasarlanmış özel bir tanı aracı tanıttı. Yüksek güçlü dışbükey lensler (+15 ila +20 diyoptri) ve dahili aydınlatma ile donatılmış bu gözlükler, hastaların harici nesnelere odaklanmasını engelledi. Bu tasarım, klinik muayeneler sırasında nistagmusun görünürlüğünü artırdı.
2. Vestibüler Teşhise Entegrasyon
Frenzel gözlükleri piyasaya sürüldükten sonra kulak burun boğaz ve nörolojide vestibüler fonksiyonun değerlendirilmesinde standart bir araç haline gelmiştir. Klinisyenlerin görsel fiksasyon olmadan nistagmusu gözlemleyerek vertigonun merkezi ve periferik nedenleri arasında ayrım yapmasına olanak sağlayarak tanısal doğruluğu önemli ölçüde artırmıştır.
3. Video Frenzel Gözlüklerine Evrim (20. Yüzyılın Sonları)
Teknoloji ilerledikçe Frenzel gözlükleri daha da geliştirilerek video Frenzel gözlüklerine dönüştürüldü. Bu modern versiyonlar, göz hareketlerini kaydetmek için kameralar içeriyor, ayrıntılı analiz ve dokümantasyona olanak sağlıyordu. Bu yenilik hasta yönetimini iyileştirdi ve vestibüler çalışmalarda yeni araştırma fırsatları yarattı.
4. Fresnel Tabanlı Cihazların Geliştirilmesi (2015)
2015 yılında araştırmacılar, Fresnel lensleri kullanarak geleneksel Frenzel gözlüklerine hafif bir alternatif sundular. Bu güncellenmiş gözlükler, ağırlığı ve hacmi azaltırken gerekli büyütmeyi korudu ve muayeneler sırasında hasta konforunu artırdı.
5. Devam Eden Klinik Alaka
Teknolojik ilerlemeye rağmen Frenzel gözlükleri klinik uygulamada önemli bir araç olmaya devam etmektedir. Basitliği, etkinliği ve uygun fiyatlı olması, daha gelişmiş tanı ekipmanlarının yanında kullanılmaya devam etmesini sağlamaktadır.
İleri Okuma
- Shepard, N. T., & Telian, S. A. (1996). Evaluation of the vestibular system with Frenzel glasses. Otology & Neurotology, 17(1), 109–115.
- Furman, J. M., & Cass, S. P. (1999). Clinical evaluation of vestibular disorders. Otolaryngology Clinics of North America, 32(3), 487–500.
- Brandt, T. (2000). Vertigo: Its Multisensory Syndromes. Springer Science & Business Media, pp. 56–72.
- Strupp, M., & Brandt, T. (2008). Diagnosis and treatment of vertigo and dizziness. Dtsch Arztebl Int, 105(10), 173–180.
- Jacobson, G. P., & Shepard, N. T. (2008). Balance function assessment and management. Plural Publishing, pp. 215–240.
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.