Mithridatizm, M.Ö. 1. yüzyılda hüküm süren Pontus Kralı VI Mithridates’in adından türetilmiş bir terimdir. Mithridates, babasının ölümcül bir toksin kullanılarak öldürülmesinden kaynaklanan zehirlere olan takıntısıyla tanınıyordu. Kendisini benzer girişimlerden korumak için Mithridates, uzun bir süre boyunca çeşitli zehirlerin ölümcül olmayan dozlarını kendi kendine uygulama yöntemini uyguladı. Bu uygulama toksinlere karşı bir tolerans oluşturmayı ve Mithridates’i toksinlerin ölümcül etkilerine karşı bağışık hale getirmeyi amaçlıyordu.
Mithridatizm düzenli olarak az miktarda zehirli madde yutmayı ve zaman içinde dozları kademeli olarak artırmayı içeriyordu. Bu konsept, vücudun toksinlere tekrar tekrar maruz kalarak uyum sağlayabileceği ve direnç geliştirebileceği inancına dayanıyordu. Mithridates çok çeşitli zehirler ve bitkisel ilaçlarla deneyler yapmış, bunların etkilerine karşı koymak için ayrıntılı panzehirler ve iksirler yaratmıştır.
Mithridatizm uygulaması sadece Mithridates’e özgü değildi ancak zehirler konusunda bir uzman olarak sahip olduğu ün nedeniyle onun adıyla eşanlamlı hale geldi. Bu terim o zamandan beri bağışıklık veya direnç geliştirmek amacıyla toksinlerin kasıtlı olarak kendi kendine uygulanmasını tanımlamak için kullanılmaktadır.
Mithridates’in mithridatizm yoluyla kendini koruma çabaları meşhur olsa da, yöntemlerinin kesin ayrıntılarının ve etkinliğinin tarihsel tartışmalara konu olduğunu belirtmek gerekir. Bununla birlikte, mithridatizm kavramı, insanların zehirlere duyduğu hayranlığın ve onların zararlı etkilerine karşı korunma arayışının bir kanıtı olarak durmaktadır.