Musculus tibialis anterior

tarafından | Haz 13, 2021 | Anatomi

Tibialis Anterior Kası (Musculus tibialis anterior)

Tanım ve Genel Özellikler:
Tibialis anterior kası, alt ekstremitenin ön bölümünde yer alan uzun, iğ (fusiform) biçimli bir iskelet kasıdır. Bu kas, bacağın ön kompartmanındaki en yüzeyel ve en büyük kastır. Ekstansör kaslar grubuna aittir ve esas olarak ayak bileğinin dorsifleksiyonu (ayağın yukarı kaldırılması) ile ayağın inversiyonundan (ayağın içe döndürülmesi) sorumludur.

Anatomik Özellikler:

  • Origo (Başlangıç noktası):
    Tibianın lateral kondilinin dış yüzeyi, tibianın üst üçte biri boyunca lateral yüzeyi ve interosseöz membranın üst bölümü.
  • İnsersiyo (Tutus noktası):
    Ayakta birinci metatarsın tabanı ve medial kuneiform kemik.
  • İnnervasyon:
    Nervus fibularis (peroneus) profundus (L4–L5 spinal segmentlerinden kaynaklanır).
  • Kanlanma:
    Arteria tibialis anterior tarafından sağlanır.

Fonksiyonları:

  1. Dorsifleksiyon: Ayak bileğini yukarı doğru çeker, yürüme ve koşma sırasında topuğun yerden kaldırılmasını sağlar.
  2. İnversiyon: Ayağın medial kenarını yukarı doğru döndürerek ayağın içe dönmesini sağlar.
  3. Dinamik Stabilizasyon: Özellikle yürüyüşün ilk safhalarında ayağın kontrollü temasını sağlar.

Klinik Önemi:

  • Tibialis anterior tendiniti: Aşırı kullanım, tekrarlayan dorsifleksiyon hareketleri veya uygunsuz ayakkabı kullanımı sonucu oluşabilir. Özellikle koşucularda ve yürüyüş yapan bireylerde sık gözlenir. Ön bacakta hassasiyet, şişlik ve hareketle ağrı başlıca belirtilerdir.
  • Drop foot (ayak düşüklüğü): Tibialis anterior kası, ayağın dorsifleksiyonundan sorumlu olduğu için, n. fibularis profundus’un hasar görmesi durumunda bu kas felç olabilir. Bu da ayakta dorsifleksiyon kaybına ve yürürken ayağın yerde sürüklenmesine neden olur. Yüksek adımlama yürüyüşü (steppage gait) ile telafi edilir.
  • Kompartment sendromu: Alt bacağın ön kompartmanında gelişen basınç artışı, tibialis anterior dahil olmak üzere bu bölgedeki kasları ve sinirleri etkileyebilir. Akut formu acil müdahale gerektirir ve fasyotomi ile tedavi edilir.
Keşif

1. Antik Çağ:

  • Antik Yunan’da Hipokrat (M.Ö. 5. yüzyıl) ve Galen (M.S. 2. yüzyıl), kas sistemini genel hatlarıyla tanımlamışlardır. Ancak tibialis anterior gibi spesifik kaslar, henüz detaylı şekilde ayırt edilmemiştir.
  • Galen’in diseksiyonları hayvanlar üzerinde yapıldığı için insan anatomisine dair bazı kas tanımlamaları hatalı veya eksikti.

2. Rönesans ve Modern Anatomik Tanımlama (16. yüzyıl):

  • Tibialis anterior kası, Andreas Vesalius’un De humani corporis fabrica (1543) adlı eserinde sistematik olarak tanımlanmış ve ayırıcı anatomik özellikleriyle betimlenmiştir.
  • Vesalius, insan kadavraları üzerinde yaptığı diseksiyonlarla bu kasın origo, insersiyo ve fonksiyonlarını büyük ölçüde doğru biçimde tespit etmiştir.

3. 17.–18. yüzyıllar:

  • Giovanni Borelli (1608–1679), kas fonksiyonlarını biomekanik açıdan incelemiş ve tibialis anterior kasının yürüme sırasında oynadığı rolü matematiksel analizlere konu etmiştir.
  • Albrecht von Haller (1708–1777), kas fizyolojisinin öncülerinden biri olarak, bu kasın innervasyonu ve kasılma özellikleri üzerinde durmuştur.

4. 19.–20. yüzyıllar:

  • Modern anatomi atlalarının gelişmesiyle birlikte, tibialis anterior kası detaylı çizimlerle gösterilmiş ve fonksiyonel analizleri yapılmıştır (örneğin Gray’s Anatomy, ilk baskı 1858).
  • Elektromiyografi (EMG) ve görüntüleme tekniklerinin gelişmesiyle, kasın yürüme döngüsündeki aktivasyon desenleri ve sinirsel kontrol mekanizmaları 20. yüzyılda tam olarak ortaya konmuştur.

Kısaca:

Tibialis anterior kası, insan anatomisine dair kadim bilgilerin gelişimiyle birlikte tanınmış; ancak sistematik ve bilimsel tanımlanması 16. yüzyılda Andreas Vesalius tarafından gerçekleştirilmiştir. Kasın fonksiyonları, sinirsel denetimi ve klinik önemi ise 17. yüzyıldan itibaren giderek artan ayrıntılarla açıklanmıştır.

İleri Okuma
  1. Vesalius, A. (1543). De Humani Corporis Fabrica Libri Septem. Basel: Johannes Oporinus.
  2. Borelli, G. A. (1680). De Motu Animalium. Roma: Typis Angeli Bernabò.
  3. Haller, A. von (1747). Primae Lineae Physiologiae. Göttingen: Abraham Vandenhoeck.
  4. Gray, H. (1858). Anatomy: Descriptive and Surgical. London: John W. Parker and Son.
  5. Kendall, F. P., McCreary, E. K., Provance, P. G. (1993). Muscles: Testing and Function with Posture and Pain (4th ed.). Baltimore: Williams & Wilkins.
  6. Netter, F. H. (2003). Atlas of Human Anatomy (3rd ed.). Philadelphia: Saunders Elsevier.
  7. Moore, K. L., Dalley, A. F., Agur, A. M. R. (2013). Clinically Oriented Anatomy (7th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer / Lippincott Williams & Wilkins.
  8. Standring, S. (Ed.). (2020). Gray’s Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice (42nd ed.). London: Elsevier.