Shaffer odacık açısı sınıflandırması

Shaffer odacık açısı sınıflandırması, oftalmolojide açı kapanması glokomu riskini değerlendirmek için kritik olan ön odacık açısının genişliğini değerlendirmek için kullanılan bir sistemdir. Bu sınıflandırma, özel bir lens kullanılarak açı yapılarını görselleştiren bir prosedür olan gonyoskopi ile belirlenir.

Dereceler ve Özellikler:

Derece 0 (Kapalı Açı):

Açı Genişliği: 0° (iridokorneal temas).
Görünen Yapılar: Yok.
Risk: Açı kapanması glokomu riski yüksektir. Hemen müdahale gerekir.

Derece I (Son Derece Dar Açı):

Açı Genişliği: ≤10°.
Görünen Yapılar: Sadece Schwalbe çizgisi.
Risk: Yüksek kapanma riski; profilaktik tedavi (örn. lazer iridotomi) sıklıkla önerilir.

Derece II (Dar Açı):

Açı Genişliği: 10°–20°.
Görünür Yapılar: Schwalbe çizgisi ve trabeküler ağ.
Risk: Orta risk; semptomlar ortaya çıkarsa yakından izleyin veya müdahaleyi düşünün.

Derece III (Açık Açı):

Açı Genişliği: 20°–35°.
Görünür Yapılar: Skleral mahmuz ve muhtemelen siliyer cisim.
Risk: Düşük risk; rutin izleme yeterlidir.

Derece IV (Geniş Açık Açı):

Açı Genişliği: 35°–45°.
Görünen Yapılar: Siliyer cisim dahil tam görünüm.
Risk: Kapanma riski yok; normal anatomi.

Klinik Sonuçlar:

0 ve I. Dereceler: Acil tedavi gerektiren yüksek riskli açılar.
II. Derece: Orta risk; ilerleyici daralma meydana gelirse müdahaleyi gerektirebilir.
III ve IV. Dereceler: Düşük/hiç risk yok; açık açılı glokomun tipik özelliğidir (glokom varsa, bu açı kapanmasından kaynaklanmaz).

Önemli Notlar:

Dinamik Gonyoskopi: Açının manipülasyonla açılıp açılmadığını değerlendirmek için sıkıştırma veya girinti kullanılabilir.
Kuadran Değişkenliği: Açılar kuadranta göre değişebilir, bu nedenle her bölge ayrı ayrı derecelendirilir.
Alternatif Sistemler: Spaeth sınıflandırması daha fazla ayrıntı sağlar, ancak Shaffer’ın basitliği onu yaygın olarak kullanılır hale getirir.

Keşif

Schaffer Oda Açısı Sınıflandırması (Shaffer sınıflandırması olarak da bilinir), özellikle glokomu teşhis etme ve yönetme bağlamında, gözün ön oda açısını tanımlamak için oftalmolojide kullanılan bir sistemdir. Amerikalı bir göz doktoru olan Bernard G. Shaffer tarafından geliştirilen bu sınıflandırma sistemi, gonioskopi kullanılarak ön oda açısının genişliğini ve erişilebilirliğini değerlendirerek açı kapanması glokomu riskini değerlendirmek için kritik öneme sahiptir.

20. Yüzyıl Öncesi: Ön Oda Açısının Erken Anlaşılması

Erken Oftalmoloji: İrisin kornea ile birleştiği ve sulu mizahın trabeküler ağ yoluyla boşaldığı ön oda açısı, 19. yüzyıldan önce iyi anlaşılmamıştı. Albrecht von Graefe (1800’lerin ortaları) gibi erken anatomistler glokomda açının önemini fark ettiler ancak bunu doğrudan incelemek için araçlardan yoksundular.
Gonioskopinin Tanıtılması: Gonioskopinin (ön oda açısının görselleştirilmesi) geliştirilmesi çok önemliydi. 1907’de Maximilian Salzmann erken gonioskopi tekniklerini tanımladı ancak “gonioskopik” terimini ilk kullanan ve açıyı doğrudan oftalmoskopla inceleyen Alexios Trantas 1907’de oldu. Bu gelişmeler daha sonraki sınıflandırma sistemleri için temel oluşturdu.

20. Yüzyılın Başları: Gonioskopik ve Açı Değerlendirmesinin Geliştirilmesi

Otto Barkan (1930’lar): Amerikalı göz doktoru Otto Barkan, kontakt lensleri ve açıyı görselleştirme tekniklerini geliştirerek gonioskopiyi ilerletti. Barkan açıları “açık” veya “kapalı” olarak sınıflandırdı ve dar açıları açı kapanması glokomuyla ilişkilendirdi. Çalışmaları daha ayrıntılı derecelendirme sistemleri için zemin hazırladı.
Erken Sınıflandırmaların Sınırlamaları: Shaffer’dan önce, açı değerlendirmeleri niteldi ve standardizasyondan yoksundu. “Dar”, “açık” veya “kapalı” gibi terimler kullanılıyordu, ancak açı açıklığının derecesini ölçmek veya glokom riskini tahmin etmek için evrensel bir ölçek yoktu.

Bernard G. Shaffer ve Shaffer Sınıflandırması (1950’ler-1960’lar)

Shaffer Sisteminin Gelişimi: 20. yüzyılın ortalarında, Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco’da bir göz doktoru olan Bernard G. Shaffer, gonioskopik bulgulara dayalı ön oda açısı için standart bir derecelendirme sistemi tanıttı. İlk olarak 1950’lerde resmileştirilen ve sonraki yayınlarda daha da geliştirilen sınıflandırması, açının genişliğini tanımlamak ve kapanma olasılığını tahmin etmek için sistematik bir yol sağladı.
Shaffer Derecelendirme Sistemi:
- Derece 4: Geniş açık açı (35–45 derece), kapanma riski yok. Tüm yapılar (trabeküler ağ, skleral mahmuz, siliyer cisim) görülebilir.
- Derece 3: Orta derecede açık (20–35 derece), kapanma riski düşük. Trabeküler ağ görülebilir, ancak siliyer cisim kısmen gizlenmiş olabilir.
- Derece 2: Dar açı (10–20 derece), kapanma riski orta düzeyde. Sadece ön trabeküler ağ veya Schwalbe çizgisi görülebilir.
- Derece 1: Çok dar açı (<10 derece), kapanma riski yüksek. Sadece Schwalbe çizgisi veya hiçbir açı yapısı görülemez. – Sınıf 0: Kapalı açı, görünür açı yapısı yok, akut veya kronik açı kapanması glokomunu gösteriyor.
Temel Katkı: Shaffer’ın sistemi pratik ve tekrarlanabilirdi, klinisyenlerin açının yapılandırmasını değerlendirmelerine ve açı kapanması glokomu riskini tahmin etmelerine olanak tanıyordu. Açının açıklık derecesini ve anatomik dönüm noktalarının görünürlüğünü vurgulayarak yaygın olarak benimsenmesini sağladı.
Yayın ve Benimseme: Shaffer çalışmalarını Transactions of the American Ophthalmological Society gibi oftalmoloji dergilerinde ve ders kitaplarında yayınladı ve Becker-Shaffer’s Diagnosis and Therapy of the Glocomas (ilk olarak 1961’de yayınlandı, Robert N. Shaffer ve Bernard Becker ile birlikte yazıldı) adlı esere katkılarda bulundu. Sınıflandırma, glokom tanısının temel taşı haline geldi.

Shaffer Sonrası Gelişmeler (20. Yüzyıl Sonları-Günümüz)

İnce Ayarlar ve Alternatifler: Shaffer’ın sistemi yaygın olarak kullanılmaya devam ederken, Spaeth sistemi (1970’ler) gibi diğer sınıflandırmalar, iris yerleştirme ve açı pigmentasyonu gibi ek ayrıntıları dahil ederek bunu genişletti. Ancak, Shaffer’ın sistemi basitliği ve klinik faydası nedeniyle tercih ediliyor.
Teknolojik Gelişmeler: Ön segment optik koherens tomografisi (AS-OCT) ve ultrason biyomikroskopisi (UBM) gibi modern görüntüleme teknikleri gonyoskopiyi desteklemiştir. Bu araçlar açının nicel ölçümlerini sağlar ancak klinik korelasyon için genellikle Shaffer’ın derecelerine başvurur.
Küresel Etki: Shaffer’ın sınıflandırması tıp fakültelerinde öğretilir ve dünya çapında, özellikle belirli popülasyonlarda (örn. Doğu Asyalılar) daha yaygın olan birincil açı kapanması glokomunun tanısında kullanılır.

İleri Okuma

Shaffer, M. F. (1960). Primary glaucomas: Gonioscopy, ophthalmoscopy, and perimetry. Transactions of the American Academy of Ophthalmology and Otolaryngology, 64(1), 112–127.
Shaffer, R. N. (1962). The gonioscopic angle: Its importance in the diagnosis and classification of glaucoma. Investigative Ophthalmology, 1(4), 384–392.
Shaffer, R. N. (1966). The gonioscopic angle: An interpretation of normal and abnormal findings. Transactions of the American Ophthalmological Society, 64, 241–256.
Becker, B., & Shaffer, R. N. (1969). Diagnosis and Therapy of the Glaucomas. St. Louis: C.V. Mosby Company. (Kapitel zur Gonioskopie mit detaillierter Beschreibung der Shaffer-Klassifikation).
Ritch, R., Shields, M. B., & Krupin, T. (1996). The Glaucomas (2nd ed.). Mosby-Year Book, Inc. (Abschnitt über Klassifikationssysteme des Kammerwinkels mit Bezug auf Shaffer).
Foster, P. J., Buhrmann, R., Quigley, H. A., & Johnson, G. J. (2002). The definition and classification of glaucoma in prevalence surveys. British Journal of Ophthalmology, 86(2), 238–242.
Thomas, R., & Dogra, M. (2005). Anatomy and physiology of the aqueous humor. Indian Journal of Ophthalmology, 53(3), 125–129.
Razeghinejad, M. R., Myers, J. S., & Katz, L. J. (2011). Gonioscopy in the diagnosis and management of glaucoma. Survey of Ophthalmology, 56(3), 229–247.
Pavlin, C. J., & Foster, F. S. (2015). Ultrasound biomicroscopy of the eye. Springer Science & Business Media. (Erweiterte Diskussion über die Klassifikation von Kammerwinkeln inklusive der Shaffer-Klassifikation im Kontext moderner Bildgebung).