Trofo: Yunanca “besin” veya “beslenme” anlamına gelen “τροφή” (trophḗ) kelimesinden gelmektedir.
-blast: Yunanca “mikrop” veya “filiz” anlamına gelen “βλαστός” (blastos) kelimesinden gelmektedir.
Bu nedenle, “trofoblast” kelimenin tam anlamıyla “beslenme mikrobu” veya “beslenme filizi” anlamına gelir ve gelişmekte olan embriyoya besin sağlamadaki rolünü vurgular. Bu terim, trofoblastın hamileliğin erken dönemlerinde anne ile embriyo arasındaki besin alışverişini kolaylaştırmadaki birincil işlevini vurgulamak için ortaya atılmıştır.
Trofoblast, memeli embriyonik gelişiminde kritik bir hücresel yapıdır ve plasentanın implantasyonunda ve oluşumunda önemli bir rol oynar. Blastosistin dış tabakasından köken alan trofoblast, anne ile gelişmekte olan embriyo arasındaki besin ve gaz alışverişini kolaylaştırır. Trofoblastı anlamak, erken gebelik gelişimini ve ilgili çeşitli komplikasyonları anlamak için gereklidir.
Yapısı ve İşlevi
Trofoblast iki ana katmana farklılaşır:
- Sitotrofoblast: Mononükleer hücrelerden oluşan iç tabaka.
- Sinsityotrofoblast: Sitotrofoblast hücrelerinin füzyonuyla oluşan dış tabaka, maternal endometriyuma invazyonu kolaylaştırır ve hormon üretiminde, özellikle de insan koryonik gonadotropininde (hCG) önemli bir rol oynar.
Gelişim Aşamaları
- İmplantasyon öncesi: Trofoblast döllenmeden kısa bir süre sonra oluşur ve blastosist yapısına katkıda bulunur.
- İmplantasyon: Trofoblast hücreleri farklılaşarak rahim zarını istila eder ve anne ile embriyo arasındaki ilk bağlantıyı kurar.
- Plasental Oluşum: Trofoblast, uygun besin ve oksijen alışverişini sağlayarak ve atık ürünleri uzaklaştırarak plasentanın gelişiminde ayrılmaz bir rol oynar.
Klinik Önemi
- Plasental Bozukluklar: Anormal trofoblast fonksiyonu preeklampsi, plasental yetmezlik ve koriokarsinom gibi trofoblastik hastalıklar gibi durumlara yol açabilir.
- Üreme Tıbbı: Trofoblast biyolojisine ilişkin bilgiler, infertilite ve gebelik komplikasyonlarına yönelik tedavilerin iyileştirilmesi için çok önemlidir.
İleri Okuma
- Cross, J. C., & Simmons, D. G. (2005). “Development and function of trophoblast giant cells in the rodent placenta.” International Journal of Developmental Biology, 50(4), 547-557.
- Huppertz, B. (2008). “The anatomy of the normal placenta.” Journal of Clinical Pathology, 61(12), 1296-1302.
- Burton, G. J., & Fowden, A. L. (2015). “The placenta: a multifaceted, transient organ.” Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 370(1663), 20140066.
- Knöfler, M., Haider, S., Saleh, L., Pollheimer, J., Gamage, T., & James, J. (2019). “Human placenta and trophoblast development: key molecular mechanisms and model systems.” Cellular and Molecular Life Sciences, 76(18), 3479-3496.
- Pijnenborg, R., Vercruysse, L., & Hanssens, M. (2006). “The uterine spiral arteries in human pregnancy: facts and controversies.” Placenta, 27(9-10), 939-958.
