Trombosit

Sinonim: Kan pulcukları, Platelets, Thrombocyte, Thrombozyt, Blutplättchen.

• Thrombositler 1-4 mikron çapında yuvarlak veya oral disklerdir. Yarı ömrü 8-10 gündür. (bkz: Tromb-o-sit)
  
  

  Thrombosit (yeşil)

• Kemik iliğindeki Megakaryosit’ler tarafından oluşturulurlar.
• Çekirdekleri yoktur ve çoğalmazlar, buna karşın hücrenin birçok fonksiyonel karakteristik özelliğini taşırlar.
• Dolaşımdaki ömürleri yaklaşık 10 gündür.(patolojik faktörlere göre değişir.)
• Sitoplazmalarında çeşitli aktif faktörler vardır;

1. 1. Damar endotel hücrelerinin, damar düz kas hücrelerinin ve fibroblastların çoğalma ve büyümelerini ve böylece hasarlı damar duvarlarının tamiri için gerekli hücresel büyümeyi sağlayan Büyüme faktörü(Growth factor) bulunur.

1. Faktör XIII,
2. Lokal hormonlar olan birçok damarsal ve diğer lokal doku reaksiyonlarını sağlayan prostaglandinleri sentezleyen enzim sistemleri,
3. Mitokondrileri, ATP ve ADP oluşturabilen enzim sistemleri,
4. Çeşitli enzimleri sentezleyen ve çok miktarda kalsiyum depolayan endoplazmik retikulum ve golgi aparatın kalıntıları,
5. Thrombositlerin kasılmasını sağlayan ve kas hücrelerindekine benzeyen aktin ve miyozin molekülleri ile diğer bir kontraktil protein olan Thrombostenin,
6. Trombositlerin yüzeyindeki glikoprotein endotele yapışmasını önler, damar çeperlerinin hasarlanan alanlarındaki kollajene yapışmasını sağlar.Aynı zamanda yüzeyinde fosfolipid bulunur.
7. Trombositlerin yarasından fazlası dalakta sıkı trabeküler ağ yapısından geçmesi sırasında makrofajlar tarafından tutularak kandan uzaklaştırılır.
   İnaktif- aktif trombosit

    

   Thrombositi aktive edenler;

• ADP, Thrombin, Kollajen
• Thromboxan A2

         Thrombositi inhibe edenler;

• Prostaglandin I2
• NO

Klinik

• Normal değeri; 150–400 × 10⁹ tane/ litre kandır ya da 1 milimetre küp kanda 150.000-400.000 arasıdır.
  1. Eğer kanda daha az Kan pulcuğu bulunursa bu duruma Trombositopeni  denir.
     1. 50 – 100 G/L: Spontan kanama riski yoktur, küçük cerrahi müdahaleler mümkündür. (Orbita, nöroşirurji, epidural anestezi dışında)
     2. 20 – 50 G/L: nadir de olsa spontan kanamalar gözlemlenebilir, cerrahi bir müdahalede kanama riski yüksektir.
     3. < 20 G/L: spontan kanama riski yüksektir.
  2. Eğer kanda daha fazla Kan pulcuğu bulunursa bu duruma Trombositoz denir.

• Kan damarlarının kan pıhtısı ile tıkanması durumuna Tromboz denir. Eğer toplardamar tıkanmışsa Flebotromboz denir. Tıkanıklığa takiben yangı oluşmasına Tromboflebit denir.

  

  Kaynak: https://halbtagsblog.files.wordpress.com/2016/05/thrombosis.jpg

  
  
  

  Kaynak: http://jamanetwork.com/data/Journals/JAMA/20323/jpg0406f1.jpeg

• Kan pıhtısı yüzünden tıkanmış damarlarda ilaçla pıhtıyı çözmeye Tromboliz (Sin: ) denir. Pıhtının operasyonla alınmasına ise Trombektomi denir.