Vestibulum laryngis

Larenks Vestibülü

Vestibulum laryngis, aynı zamanda larengeal vestibül olarak da bilinir, larengeal boşluğun en üst kısmını ifade eder. Anatomik olarak, farenksten larenkse “giriş” görevi gören bir geçiş alanı olarak yer alır.

Anatomik Yerleşim ve Sınırlar:

Üst Sınır: Larenksi farenkse (özellikle hipofarenkse) bağlayan üçgen bir açıklık olan larengeal girişte başlar.
Alt Sınır: Vestibüler kıvrımlarda (sahte ses telleri) son bulur ve ara laringeal boşluğa geçişi işaretler.
Ön tarafta: Yutma sırasında yiyecek ve sıvının hava yoluna girmesini önlemeye yardımcı olan flep benzeri bir yapı olan epiglottis‘in önünde yer alır.
Yanal tarafta: Epiglottisin yanlarından aritenoid kıkırdaklara uzanan kas sırtları olan aryepiglottik kıvrımlar ile çevrilidir.
Arka tarafta: Aritenoid kıkırdakları birbirine bağlayan interaritenoid çentik ile ilişkilidir.

İşlevsel Önem:

Hava Yolu Koruması: Vestibül, yiyecek ve sıvıların alt hava yoluna aspirasyonunu önlemek için epiglotis ve vestibüler kıvrımlarla birlikte çalışır.
Fonasyon: Gerçek ses telleri ses üretiminden sorumlu olsa da, vestibül hava akışını ve rezonansı etkileyerek katkıda bulunur.
Hava Akışı Yolu: Solunum sırasında havanın yutaktan trakeaya hareket etmesi için bir kanal görevi görür.

Keşif

Antik Anatomik Çalışmalar (MÖ 4. Yüzyıl – MS 2. Yüzyıl)

Hipokrat ve daha sonra Galen, gırtlağı solunum ve ses aygıtının bir parçası olarak tanımlamaya başladı. Ancak, gırtlak girişi gibi ayrıntılı yapılar açıkça tanımlanmamıştır.

Orta Çağ Anatomik Metinleri (12.-14. Yüzyıl)

Erken Avrupa anatomik metinleri, giriş gibi belirli bileşenleri izole etmeden, genel terimlerle “boğaz”a atıfta bulunmuştur.

Rönesans Anatomik Araştırmaları (15.-16. Yüzyıl)

Andreas Vesalius, çığır açan çalışması De Humani Corporis Fabrica‘da (1543) gırtlağın ayrıntılı çizimlerini sunmuştur. Bu, laringeal anatomiye yönelik ilk sistematik yaklaşımlardan biriydi ancak vestibüler yapıları açıkça adlandırmadı.

17. Yüzyılda Anatomi Alanında Gelişmeler

Larenks “vestibül” kavramı hava akımı ve ses üretimi çalışmalarıyla ortaya çıkmaya başladı. Giovanni Battista Morgagni gibi anatomistler vestibüler kıvrımları ve koruyucu işlevlerini tanımladı ve detaylandırdı, vestibulum laryngis’i anlamak için temel oluşturdu.

18.-19. Yüzyıl: Yapıların Tanımlanması

Albrecht von Haller ve diğerleri, laringeal boşluğu, laringeal giriş ve vestibül dahil olmak üzere bölümler halinde tanımlamaya başladılar.
Marie François Xavier Bichat, vestibülün hava yolu koruması ve fonasyondaki işlevsel yönlerini vurguladı.

Görselleştirmede 19. Yüzyıl İlerlemeleri

Manuel García‘nın (1854) laringoskop‘u icat etmesi, gırtlağın doğrudan gözlemlenmesine olanak tanıdı ve bu da gırtlak girişi ve çevresindeki yapıların daha kesin anatomik tanımlarına yol açtı.

20. Yüzyıl Anatomik Açıklamaları

Modern diseksiyon teknikleri ve histoloji kullanılarak yapılan ayrıntılı çalışmalar, vestibülün ses telleri ve subglottik bölgelerden ayırt edilmesini sağlayarak kesin sınırlarını ortaya koydu.
Radyografik görüntüleme (X-ışınları), nefes alma ve yutma sırasında vestibülün işlevsel dinamiklerine ilişkin içgörü sağlamaya başladı.

20. Yüzyılın Sonları: Görüntüleme ve Fonksiyonel Çalışmaların Entegrasyonu

BT taramaları ve MRI gibi gelişmiş görüntüleme teknolojilerinin ortaya çıkışı, laringeal vestibülün in vivo çalışmalarına olanak tanıyarak sağlık ve hastalıktaki rolünün anlaşılmasında devrim yarattı.

21. Yüzyıl: Fonksiyonel ve Klinik Odak

Çağdaş çalışmalar, yutma sırasında hava yolunu korumada vestibülün rolünü ve aspirasyon ve laringeal kanser gibi durumlardaki rolünü vurgulamaktadır.
Cerrahi teknikler ve endoskopik müdahaleler artık yapısal veya patolojik anormallikleri tedavi etmek için doğrudan vestibülü hedef almaktadır.

İleri Okuma

Netter, F. H. (2014). Atlas of Human Anatomy (6th ed.). Elsevier.
Maran, A. G. D., & Stell, P. M. (2015). Stell & Maran’s Textbook of Head and Neck Surgery and Oncology (5th ed.). Hodder Arnold.
Doyle, D. J., & Hess, D. R. (2015). Airway Management: Principles and Practice (3rd ed.). Springer.
Standring, S. (2020). Gray’s Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice (42nd ed.). Elsevier.
Moore, K. L., Persaud, T. V. N., & Torchia, M. G. (2020). Before We Are Born: Essentials of Embryology and Birth Defects (10th ed.). Elsevier.
Larsen, W. J., Sherman, L. S., Potter, S. S., & Scott, W. J. (2020). Human Embryology (5th ed.). Elsevier.
Drake, R. L., Vogl, A. W., & Mitchell, A. W. M. (2020). Gray’s Anatomy for Students (4th ed.). Elsevier.
Flint, P. W., Haughey, B. H., Lund, V. J., Niparko, J. K., Robbins, K. T., Thomas, J. R., & Lesperance, M. M. (2015). Cummings Otolaryngology: Head and Neck Surgery (6th ed.). Elsevier.