Böbrek fonksiyonunda hızlı bir düşüş ve böbrek hasarının temelden geri döndürülebilirliği ile karakterize edilen bir böbrek yetmezliği türüdür. Akut böbrek yetmezliğinin süresi birkaç saat ile birkaç hafta arasında değişir.
_files/Image%20[5].png)
Sınıflandırma
- Klinik olarak akut böbrek yetmezliği ikiye ayrılır;
- oligürik ABY (idrar hacmi 400 ml / gün)
- oligürik olmayan ABY (normal idrar hacmi)
- Oligürik olmayan formun prognozu daha iyidir.
Patofizyoloji
Patofizyolojik olarak akut böbrek yetmezliği durumunda prerenal (% 60), renal (% 35) ve postrenal formlar (% 5) arasında bir ayrım yapılır.
Prerenal tetiklenen ABY
- Prerenal olarak tetiklenen tüm akut böbrek yetmezliği türleri, (etkili) kan hacmindeki, yani kalp debisindeki azalmaya dayanır. Böbrek perfüzyonu ve dolayısıyla glomerüler filtrasyon azalır. Bu nefronlarda ikincil iskemik hasara yol açar.
- Sebepler:
- Kan kaybı, örneğin kanamaya bağlı
- Yanıklar (plazma proteinleri ve sıvılarının kaybı)
- Örneğin ishal veya kusma yoluyla sıvı kaybı
- Vücut boşluklarında sıvı ve / veya kan kaybı ile içi boş organların delinmesi
- Hipoproteinemi
- Kalp yetmezliği
- Sepsis veya septik şok
- Kardiyopulmoner cerrahi sonrası komplikasyon
- Hepatorenal sendrom
- Diüretik doz aşımı
- Akciğer Hastalıkları (Euler-Liljestrand Mekanizması)
- Bu gibi durumlarda organizma, renin-anjiyotensin-aldosteron sistemini (RAAS), katekolamin salınımını ve artan ADH salınımını aktive ederek karşı düzenlemeye çalışır. Bu, su ve sodyum atılımının azalmasına yol açar.
- NSAID’lerin veya RAAS inhibitörlerinin (ACE inhibitörleri veya sartanlar) uygulanması fizyolojik karşı düzenlemeyi önler. Diüretikler de yüksek dozlarda uygulanıyorsa, telafi mekanizmalarının başarısızlığı prerenal böbrek yetmezliğine neden olur.
- Akut böbrek yetmezliğinin prerenal formu en yüksek insidansa acil / yoğun bakım tıbbında sahiptir.
Intrarenal tetiklenen ABY
- İntrarenal olarak indüklenen akut böbrek yetmezliği formları, nefronlara birincil hasar ile karakterize edilir. Bu doğrudan hasarın bir parçası olarak, sıklıkla tübüler lümende hücre döküntülerinin birikmesine yol açan yaygın tübüler nekroz meydana gelir.
- Nedenler toksik, enflamatuar ve bulaşıcı olabilir:
- İlaç tedavisi
- NSAID’ler
- Sitostatik
- Aminoglikozid antibiyotikler
- Vankomisin
- Kontrast ortam
- Bitki zehirleri, hayvan zehirleri ve kimyasallar
- Uyuşturucular
- Hemoliz
- Rabdomiyoliz
- Plazmasitomda Bence Jones proteinleri ve hiperkalsemi
- Glomerülonefrit, örneğin Goodpasture sendromu bağlamında
- Hantavirüs ile enfeksiyon
Post-renal ABY
- Böbrek yetmezliğinin postrenal formları idrar yolundaki tıkanmalardan kaynaklanır. Tıkanma, anüriye ve çıkış tıkanıklığının üzerinde bir basınç artışına neden olur. Bu, böbreğe giden kan akışını azaltır.
- Tıkanmanın nedenleri:
- iki taraflı ürolitiyazis
- Prostatik hipertrofi
- İdrar ve genital organ tümörleri ve retroperitoneal boşluk
- üreterlerin iki taraflı darlıkları
- Üretra stenozları
- çeşitli diğer mekanik engeller
Risk altındaki hastalar;
Kronik;
- önceden oluşmuş hasarlar,
- yaş
- Diabetes mellitus 2
- uzun zamandır arteriyel Hypertonie’si olanlar
- genetik Arteriosklerose
- kalp yetmezliği
- karaciğer yetmezliği
Akut;
- Sepsis
- ilaç (Aminoglykoside, Diuretika, NSAR, Immunsupressiv )
- Kontrastlı ilaç kullanılan muayeneler
- akut kalp yetmezliği
- akut karaciğer yetmezliği
Evreleme
Akut böbrek yetmezliğinin aşamaları, RIFLE kriterlerine ve AKIN aşamalarına dayanmaktadır.
- 48 saat içinde böbrek fonksiyonların ani kaybıdır.Tanımı şu şekillerde yapılır;
- Serum-kreatinin seviyesinin artışı ≥0,3 mg/dl
- Serum-kreatinin oranının artışı ≥%50
- urin atılımının 6 saattan daha fazla bir süre için azalması <0.5 ml/kg/s
Ayırıcı tanı
- Fraksiyonel sodyum atılımı (FENa), glomerülden süzüldükten sonra idrarda gerçekten atılan sodyum oranını gösterir. Ölçüm, prerenal (FENa% 1) ve intrarenal akut böbrek yetmezliği (FENa% 2) arasında ayrım yapmaya yardımcı olur.
- Diüretiklerin kullanımından sonra kullanım kısıtlanır, burada fraksiyonel üre atılımının ölçümü daha kesin sonuçlara yol açar.
Hastalık seyri & Komplikasyonlar
- Akut böbrek yetmezliğinin ilk aşaması genellikle böbrek açısından asemptomatiktir. Ana odak noktası, buna neden olan altta yatan hastalığın semptomlarıdır.
- En belirgin böbrek yetmezliği, kendisini glomerüler filtrasyon hızında (GFR) sürekli bir azalma ve bunun sonucunda elde edilen tutma değerlerinde (örn. Kreatinin) bir artışla gösterir. Artan su ve elektrolit tutulumundan dolayı aşırı hidrasyon (beyin ödemi, pulmoner ödem, kalp yetmezliği) ve elektrolit bozuklukları (örn. Hiperkalemi) riski vardır. Akut böbrek yetmezliğinin bu aşaması birkaç haftaya kadar sürebilir.
- Aşağıdaki poliürik faz, böbrek fonksiyonunun restorasyonunu müjdeliyor, ancak su ve elektrolit dengesi, günde 10 litreye kadar büyük miktarda idrar atılımı nedeniyle büyük dalgalanmalara maruz kaldığından tuzaklarla doludur. Çoklu ürik evre yüksek bir ölüm oranına sahiptir.
Tedavi
- Sadece postrenal tıkanma durumunda, tetikleyen nedeni ortadan kaldırarak veya ortadan kaldırarak nedensel tedavi olasılığı vardır. Bu nedenle, akut böbrek yetmezliğinde postrenal tıkanıklığı ortadan kaldırmak için öncelikle böbrek ve idrar yolu ultrasonu yapılmalıdır.
- Akut böbrek yetmezliğinin prerenal ve intrarenal formları için nedensel bir tedavi şekli yoktur. Tedavi komplikasyonlara bağlıdır ve semptomatiktir. Geçici diyaliz gerekli olabilir. Örneğin, doğumdan önce tetiklenen akut böbrek yetmezliği durumunda, dolaşımı olabildiğince çabuk dengelemek mantıklıdır. Akut böbrek yetmezliği ancak nedeni ortadan kaldırılarak tedavi edilebilir.
- Ek olarak, diürezi teşvik etmek ve böbreklere kan akışını iyileştirmek için başlangıç aşamasında diüretikler, ANP ve dopamin verilebilir.
Profilaksi
- Korunma! ; kritik endikasyon, özellikle kronik böbrek yetmezliği durumunda düşük ve düşük kontrast maddesi konsantrasyonu
- Bununla birlikte, gerekli incelemeler (örneğin miyokard enfarktüsü durumunda koroner anjiyografi), böbrek fonksiyon bozukluğunda bile kaçınılmamalıdır
- İlaç profilaksi artık önerilmemektedir
- Kısa süreli verilebilir nefrotoksik ilaçları, örn. NSAID’lerin kesilmesi.
- Susuz kalmaktan kaçının!
