Endişeli kişilik bozukluğu, sürekli gerginlik, kaygı ve utangaçlıktan muzdarip hastalarla karakterize edilen bir kişilik bozukluğu türüdür.
Belirtiler
- Endişeli kişilik bozukluğu olan kişiler daha çok isteksizdir. Diğer insanlarla nadiren kendi başlarına temas kurarlar ve mesleklerini orada daha yakın kişiler arası temas kurmak zorunda kalmayacakları şekilde seçerler. Daha geniş sosyal ilişkileri kabul etmesi için verilen destekler büyük olasılıkla reddedilir.
- Başkalarının eşliğinde, endişeli kişilik bozukluğu olan insanlar isteksiz olma eğilimindedir. Yanlış bir şey söylemekten ve başkalarının yanında kızarmaktan veya ağlamaktan korktukları için kendilerini bilinçli ve sessiz hissederler.
- Etkilenenler genellikle sinirli ve eleştiriye aşırı derecede savunmasız tepki verirler. Daha yakın bağlar ancak mutlak kabul ve eleştirisizlik koşuluyla kurulabilir. Günlük yaşam güvenli bir şekilde yapılandırılmalıdır, olağan normdan sapan her şey bir tehdit oluşturur. Günlük durumlarda da bir tehlike görülür.
Komorbiditeler
Etkilenen insanlar sıklıkla depresyon ve anksiyete bozukluklarından da muzdariptir.
Tedavi
- Herhangi bir kişilik bozukluğunun terapötik amacı iyileştirmek değil, sosyal becerileri geliştirmek, çevreyi yapılandırmak ve öğrenilenleri sosyal çevrede uygulamaktır.
- Terapi konseptinin odak noktası psikoterapi ve sosyoterapidir. Çoğunlukla hastalar kendiliğinden değil, örneğin aile baskı uyguladığından veya partner ayrılmakla tehdit ettiğinden sosyal baskıdan gelir.
- Terapinin başlangıcında hasta ile terapist arasında istikrarlı bir ilişki aranmalıdır, bu sayede sadece ilişkiyi inşa etmek değil, aynı zamanda onu sürdürmek de bir zorluktur. Kalıcı bir ilişki kurulamazsa, terapi genellikle sonlandırılır.
- İlaç tedavisi esas olarak komorbiditelerde kullanılır. Depresif bozukluğa eşlik eden antidepresanlar kullanılabilir. Nöroleptikler, anksiyete bozukluklarına eşlik etmek için kullanılabilir. Karbamazepin ve lityumun dengeleyici etkileri olduğu söyleniyor.
