Endoftalmi

tarafından | Nis 3, 2021 | Oftalmoloji

Tanım

  • Endoftalmi, mikroorganizmaların neden olduğu enfeksiyon sonucu göz küresinin iç kısımlarının (özellikle vitreus ve/veya aköz humor) akut veya subakut iltihabıdır.
  • Panoftalminin aksine, enfeksiyon göz zarfına (sklera) yayılmaz.

Nedenler

Endoftalmiye yol açabilen başlıca mikroorganizmalar:

  • Bakteriler (örneğin Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa)
  • Mantarlar (özellikle Candida türleri)
  • Parazitler
  • Virüsler

Enfeksiyonun Giriş Yolları

  1. Eksojen Endoftalmi
    • Göz içi cerrahileri sonrası (özellikle katarakt ameliyatı)
    • Penetran göz yaralanmaları
    • Göz yüzeyinde meydana gelen ve intraoküler alana yayılan ağır enfeksiyonlar (örneğin, keratit)
  2. Endojen Endoftalmi
    • Mikroorganizmaların sistemik dolaşımla göz içi yapılara ulaşması (hematolojik yayılım)
    • Sepsisli hastalarda veya immünosüpresif bireylerde daha sık görülür (örneğin, HIV/AIDS, organ transplantasyonu, kemoterapi alanlar)

Klinik Belirtiler

Endoftalmi genellikle birkaç gün içinde gelişen, hızlı ilerleyen bir klinik tabloya sahiptir:

  • Şiddetli, donuk göz ağrısı
  • Fotofobi (ışığa karşı hassasiyet)
  • Görme keskinliğinde dramatik azalma
  • Kapak ödemi (göz kapağında şişlik)
  • Konjunktival hiperemi (gözde belirgin kızarıklık)
  • Kemozis (konjonktiva altı ödem)
  • Kornea ödemi (şeffaflığın azalması)
  • Tyndall fenomeni (ön kamarada hücre ve protein artışı sonucu ışığın saçılması)
  • Hipopyon (ön kamarada irin birikimi)
  • Lökokori (beyaz pupilla yansıması)
  • Vitreus opasiteleri (bulanıklık, hücre infiltrasyonu)

Tanı Yöntemleri

  • Klinik gözlem temel tanı yöntemidir.
  • Biyomikroskopi ile ön kamara değerlendirmesi.
  • Oküler ultrasonografi (B-mod): Vitreus opasiteleri ve retina dekolmanını görüntülemek için özellikle kornea opaksa önemlidir.
  • Vitreus ve aköz mizah örneklerinin alınması: Mikrobiyolojik kültür ve antibiyogram için gereklidir.

Tedavi Yaklaşımı

Acil Müdahale

  • Geniş spektrumlu intravenöz ve/veya intravitreal antibiyotikler uygulanmalıdır.
    • Ampirik tedavide genellikle vankomisin (gram-pozitiflere karşı) ve seftazidim (gram-negatiflere karşı) kombinasyonu tercih edilir.
  • Antibiyogram sonuçlarına göre tedavi yönlendirilir.

İntravitreal Enjeksiyonlar

  • Direkt olarak vitreus içine antibiyotik veya antifungal ajan verilmesi mümkündür.

Kortikosteroidler

  • Göz içi inflamasyonu baskılamak için sistemik veya intravitreal glukokortikoidler kullanılabilir.
    • Ancak, fungal etiyoloji dışlandıktan sonra verilmelidir.

Vitrektomi (Tanısal veya Terapötik)

  • Gerekli durumlarda (örneğin, vitreus boşluğunda yoğun opasite varsa, görme ciddi oranda bozulmuşsa):
    • Tanısal vitrektomi (örnek alınması amacıyla)
    • Terapötik vitrektomi (enfekte materyalin temizlenmesi, ilaç uygulamasını kolaylaştırmak için)

Prognoz

  • Endoftalmi acil tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybı veya göz küresi kaybı (ftizis bulbi) ile sonuçlanabilir.
  • Tedaviye rağmen birçok hastada rezidüel görme kaybı kalabilmektedir.
Keşif

1. Pre-mikrobiyal Dönem (18. yy – 19. yy ortası)

  • Göz cerrahilerinden sonra meydana gelen “iltihaplanma” olayları sıklıkla gözlenmekteydi, ancak bunların mikrobiyal kökenli olduğu bilinmiyordu.
    1. yüzyılda katarakt ekstraksiyonu gibi erken cerrahi girişimlerin ardından gözde ağrı, kızarıklık ve görme kaybı ile seyreden vakalar tanımlanmıştı, ancak bunlar genel olarak “cerrahi komplikasyon” olarak değerlendirilmekteydi.

2. Mikrobiyoloji Çağı (19. yy ortası – sonu)

  • Ignaz Semmelweis (1847) ve Joseph Lister (1867) gibi isimlerin antiseptik teknikleri uygulamaya koyması, cerrahi enfeksiyonların mikrobiyal nedenlerini ortaya koydu.
  • 1870–1890 yılları arasında, endoftalminin bakteriyel enfeksiyon kaynaklı olabileceği düşünülmeye başlandı.
  • 1874’te Fransız oftalmolog Louis de Wecker, postoperatif endoftalmi vakalarını tanımlayarak bu hastalığın ayrıntılı klinik sunumlarını bilimsel literatüre kazandırdı.

3. Bakteriyolojik Tanımlama (20. yy başı)

  • 20. yüzyılın başlarında endoftalmiye neden olan spesifik mikroorganizmalar izole edilmeye ve kültürlenmeye başlandı.
  • Göz içinden alınan örneklerin mikroskobik ve kültürel incelemeleriyle tanı konulabilir hale geldi.

4. Modern Tedavi Dönemi (1940 sonrası)

  • 1940’lardan itibaren sistemik antibiyotiklerin keşfi (penisilin, streptomisin vs.) ile endoftalmi tedavisinde ilk etkili ajanlar kullanılmaya başlandı.
  • 1970’lerden sonra intravitreal antibiyotik enjeksiyonu ve vitrektomi tekniklerinin gelişmesiyle tedavi stratejileri büyük ölçüde değişti.
  • 1995’te Endophthalmitis Vitrectomy Study (EVS) ile kanıta dayalı klinik tedavi protokolleri oluşturuldu.

Kısa Kronoloji

  • 1874 – Louis de Wecker, postoperatif endoftalmi kliniklerini ayrıntılı tanımlar.
  • 1880–1900 – Enfeksiyon etkenlerinin mikroskobik izolasyonu.
  • 1940 sonrası – Sistemik antibiyotiklerin endoftalmi tedavisinde kullanımı.
  • 1974 – Intravitreal antibiyotik uygulamaları başlar.
  • 1995 – Endophthalmitis Vitrectomy Study, modern tedavi rehberini oluşturur.
İleri Okuma
  1. Wecker, L. de, 1874. Traité des maladies des yeux. Paris: Adrien Delahaye.
  2. Lister, J., 1867. On the antiseptic principle in the practice of surgery. The Lancet, 90(2299), pp.353–356.
  3. Duke-Elder, S., 1932. Textbook of Ophthalmology. Vol. II: The Pathology of the Eye. London: Henry Kimpton.
  4. Cogan, D.G., 1944. Bacterial endophthalmitis: A clinical and experimental study. American Journal of Ophthalmology, 27(10), pp.1123–1140.
  5. Peyman, G.A., 1974. Intravitreal injection of antibiotics. Archives of Ophthalmology, 92(1), pp.19–26.
  6. Endophthalmitis Vitrectomy Study Group, 1995. Results of the Endophthalmitis Vitrectomy Study. Archives of Ophthalmology, 113(12), pp.1479–1496.
  7. Peyman, G.A., 1981. Intravitreal antibiotics in the treatment of endophthalmitis. Ophthalmology, 88(8), pp.787–801.
  8. Doft, B.H., Wisniewski, S.R., Kelsey, S.F., et al., 1991. Endophthalmitis Vitrectomy Study: design and conduct. Controlled Clinical Trials, 12(4 Suppl), pp.76S–96S.
  9. Callegan, M.C., Gilmore, M.S., Gregory, M., et al., 2002. Bacterial endophthalmitis: therapeutic challenges and host-pathogen interactions. Progress in Retinal and Eye Research, 21(5), pp.581–617.
  10. Okhravi, N., Towler, H.M.A., Hykin, P.G., et al., 2007. Endogenous bacterial endophthalmitis: a 17-year prospective series and review of 267 reported cases. Survey of Ophthalmology, 52(6), pp. 456–473.
  11. Kernt, M., Kampik, A., 2010. Endophthalmitis: Pathogenesis, clinical presentation, management, and perspectives. Clinical Ophthalmology, 4, pp.121–135.
  12. Durand, M.L., 2017. Bacterial and fungal endophthalmitis. Clinical Microbiology Reviews, 30(3), pp.597–613.
  13. Relhan, N., Forster, R.K., Flynn Jr, H.W., 2018. Endophthalmitis: then and now. American Journal of Ophthalmology, 187, pp.xx–xx.

Click here to display content from YouTube.
Learn more in YouTube’s privacy policy.

Open "Advanced Endophthalmitis" directly