Foramen rotundum terimi “yuvarlak açıklık” anlamına gelen Latince bir ifadedir. “Foramen” kelimesi Latince “delmek veya delinmek” anlamına gelen “forare” kelimesinden gelir ve “rotundum” kelimesi “yuvarlak” anlamına gelir. “Foramen rotundum” teriminin kayıtlı ilk kullanımı 16. yüzyılda İtalyan anatomist Andrea Vesalius tarafından yapılmıştır. (bkz: foramen) (bkz: rotundum)
Foramen Rotundum, sfenoid kemikte bulunan ve orta kraniyal fossa ile pterigopalatin fossayı birbirine bağlayan dairesel bir deliktir. İnsan kafatasında önemli bir anatomik yapıdır.
Foramen Rotundum, üst çeneden, bazı sinüslerden ve yüzün bazı kısımlarından beyne duyusal bilgi taşıyan maksiller sinirin (trigeminal sinirin ikinci dalı veya CN V2) geçişine izin verir. Ayrıca, bölgeyi besleyen küçük kan damarları da bu foramenden geçebilir.
Foramen ovale’nin superiorunda ve medialinde yer alan foramen rotundum, sfenoid kemikte bulunan ve nörovasküler yapıların yüz ile kafatası arasında iletişim kurmasını sağlayan birkaç açıklıktan (foramina) biridir. Kafatasının tabanının bir kısmını, sfenoid kemiğin büyük kanadını oluşturur.
Foramen rotundumun yerini anlamak, travma veya belirli patolojik durumlardan etkilenebileceği için klinik olarak önemlidir. Örneğin, tümörler veya enfeksiyonlar bu foramenden geçen siniri sıkıştırabilir veya etkileyebilir, bu da maksiller sinir tarafından beslenen yüz bölgelerinde duyusal değişikliklere veya ağrıya yol açabilir.
Tarih
Foramen rotundum, kafatasının sfenoid kemiğinde bulunan ve maksiller sinirin (trigeminal sinirin ikinci dalı) kafa boşluğundan pterygopalatin fossaya geçmesini sağlayan bir deliktir. Maksiller sinir üst çeneye, dişlere ve yüzün yumuşak dokularına duyusal innervasyon sağlar.
Foramen rotundum adını yuvarlak şeklinden alır. Sfenoid kemiğin ön yüzeyinde, sella turcica’nın (kafatasında hipofiz bezini barındıran eyer şeklindeki çöküntü) hemen altında yer alır. Foramen rotundum yaklaşık 1 cm çapındadır.
Foramen rotundum yüzyıllardır anatomistler ve cerrahlar tarafından incelenmektedir. Kafatası ve yüz üzerinde işlem yapan cerrahlar için önemli bir dönüm noktasıdır. Foramen rotundum aynı zamanda radyasyon tedavisi gibi bazı kanser tedavileri için de bir hedeftir.
İşte foramen rotundum hakkında bazı ek bilgiler:
- Sfenoid kemikte bulunan ve trigeminal sinirin kafa boşluğundan yüze geçmesini sağlayan üç açıklıktan biridir. Diğer iki açıklık foramen ovale ve foramen spinosum’dur.
- Foramen rotundum kafatasının aynı tarafında göz ile aynı tarafta yer alır.
- Foramen rotundum, optik sinir, internal karotid arter ve kavernöz sinüs gibi diğer bazı önemli yapılarla çevrilidir.
- Foramen rotundumun yaralanması maksiller sinire zarar verebilir ve bu da üst çenede, dişlerde ve yüzün yumuşak dokularında ağrıya, uyuşukluğa ve güçsüzlüğe neden olabilir.
Kaynak:
- Standring, S. (2016). Gray’s Anatomy (41st ed.). Elsevier.
- Moore KL, Dalley AF, Agur AM. Clinically Oriented Anatomy. 7th edition. Philadelphia, PA: Lippincott Williams & Wilkins; 2014.
