Antik Yunancadaki(n) γαγγλίον (ganglíon, “Tendondaki zarlı tümör, bir top gibi toplanmış herhangi bir şey”, ganglia (çoğulu))’den türemiştir. Anlamları;
- Merkezi sinir sistemi dışında sinir hücrelerinin toplandığı alandır,
- Beyindeki gri maddenin belirli bir kısmına da denir,
- Tendon veya eklem kapsülündeki zarlı tümör,
Sınıflandırma
Sinir sistemine göre
İki ana gangliyon grubu ayırt edilebilir:
- Spinal ganglionlar: Afferent, hassas lifleri çevreden omuriliğe uyaranları ileten somatik sinir sisteminin sinir hücrelerinden oluşurlar.
- Otonom ganglionlar: Otonom sinir sisteminden gelen sinir hücrelerinden oluşurlar. Gangliona ulaşmadan önce liflere ‘preganglionik’, oraya geçiş yaptıktan sonra ‘postganglionik’ olarak adlandırılır.
Anatomik bölgeye göre
- Baş gangliyonları (parasempatik baş gangliyonları)
- Boyun ganglionları (servikal ganglionlar)
- Torasik ganglionlar (göğüs ganglionlar)
- Lomber ganglion
- Sakral ganglionlar
Fizyoloji
- Ganglionlar basit ‘röle istasyonları’ değil, henüz ayrıntılı olarak araştırılmamış basit işleme süreçlerini de yürüten otonom sinir yapılarıdır.
- Sonuç olarak özellikle parasempatik gangliyonlarda organa yakın ve merkezi sinir sisteminden bağımsız sinyal işleme sağlanır.
Örnekler
- Ganglion oticum
- Ganglion stellatum
- Ganglion submandibulare
- Ganglion pterygopalatinum
