Kaval kemiği

tarafından | Mar 28, 2015 | Anatomi, Terminoloji | 0 yorum

I. Etimoloji

Arapça köken:
Kök fiil olan ḳāla (قال) “söylemek” anlamına gelir. Bu kökten türeyen ḳawwāl (قوّال) kelimesi hem “çok konuşan, geveze” hem de “gezgin şarkıcı” anlamlarına gelir. Bu, kelimenin söz ve sesle ilişkilendirilmesini yansıtır.

Latince köken:
Tibia kelimesi, Latince’de hem “flüt” hem de “kaval” anlamına gelir. Bu anlam, kemiğin içi boş yapısı ve flüte benzer şekli ile ilişkilidir. Modern anatomi terimlerinde bu kök, çeşitli türevlerle kullanılır:

  • Tibialis / tibial: Tibia’ya ait olan, tibia yönünde anlamına gelir.
  • Örnek: Arteria tibialis anterior, Nervus tibialis

II. Makroskopik Anatomi

1. Genel Özellikler

  • Tibia, alt ekstremitenin ana yük taşıyıcı kemiğidir.
  • Ortalama uzunluğu 30–40 cm olup, femurdan sonra vücudun ikinci en uzun kemiğidir.
  • Fibula ile birlikte alt bacak iskeletini oluşturur.

2. Corpus Tibiae (Cismani Gövde)

  • Prizmatik şekilli olup üç kenar ve üç yüzeyden oluşur.
    • Margo anterior: Keskin ve belirgindir; cilt altındadır.
    • Margo interosseus: Lateral kenardır, fibula ile arasında membrana interossea cruris gerilir.
    • Margo medialis: Daha yuvarlaktır.
  • Yüzeyler:
    • Facies medialis: Hafif dışbükeydir.
    • Facies lateralis: Hafif içbükeydir.
    • Facies posterior: Pürüzlüdür; Linea musculi solei ile tanınır.
  • Foramen nutricium: Posterior yüze proksimalde yerleşmiştir; ana besleyici arterin giriş noktasıdır.

3. Proksimal Uç (Epiphysis Proximalis)

  • Caput tibiae: Üst eklem yüzeylerini taşır.
    • Condylus medialis ve condylus lateralis: Femurun kondilleri ile eklem yapar.
    • Eminentia intercondylaris: Medial ve lateral interkondiler tüberkülleri içerir.
    • Facies articulares superiores: Kıkırdakla kaplı konkav yüzeylerdir.
    • Area intercondylaris anterior & posterior: Ön çapraz bağ ve arka çapraz bağ ile ilişkili bağlanma bölgeleridir.
  • Tuberositas tibiae: Patellar ligamentin tutunduğu, ön yüzde kabartı yapan yapıdır.

4. Distal Uç (Epiphysis Distalis)

  • Medial malleolus: Ayak bileğinin iç tarafını oluşturan yapıdır.
    • Facies articularis malleoli: Talus ile eklemleşir.
    • Sulcus malleolaris: Tendon geçiş olukları (ör. M. tibialis posterior).
  • Incisura fibularis: Fibula ile distal tibiofibular eklemi oluşturur.

III. Embriyolojik Gelişim

  • 8. gebelik haftasında: Diyafiz (kemik gövdesi) için kemikleşme başlar.
  • Doğumda: Tibianın yaklaşık %80’i kemikleşmiştir.
  • Proksimal epifiz çekirdeği: Fetal dönemin sonlarına doğru gelişir.
  • Distal epifiz: Doğum sonrası 3–8 ay arasında kemikleşmeye başlar.
  • Tuberositas tibiae: Kızlarda yaklaşık 4,5 yaş, erkeklerde ise 6 yaş civarında kemikleşir.
  • Epifiz plakları kapanması (sinostoz):
    • Kızlarda: Yaklaşık 17 yaş
    • Erkeklerde: Yaklaşık 21 yaş

IV. Klinik Durumlar

A. Travmatik Patolojiler

  1. Tibia başı kırığı
    • Genellikle menisküs hasarıyla birlikte görülür.
    • Cerrahi müdahalede (osteosentez) menisküs dikkatle kontrol edilmelidir.
  2. Stabil tibia kırığı
    • Enine ya da kısa oblik kırıklar.
    • Genellikle konservatif tedavi ile iyileşir.
  3. Kararsız tibia kırığı
    • Parçalı (komminüte) kırık yapıları içerir.
    • Cerrahi stabilizasyon gerektirir.
  4. Pilon kırığı
    • Distal tibianın eklem içi kırığıdır.
    • Süngerimsi kemiğin çökmeli kırığıdır, genellikle yüksek enerjili travma sonucu oluşur.
  5. Medial ayak bileği kırığı
    • Deltoid ligament yırtığıyla birlikte olabilir.
    • Volkmann üçgeni adı verilen posterior tibial eklem yüzeyinin kırığı sık görülür.

B. Gelişimsel ve Dejeneratif Patolojiler

  1. Blount hastalığı
    • Medial proksimal tibial epifizin avasküler nekrozu.
    • Genu varum (çarpık bacak) deformitesi ile birlikte görülür.
  2. Osgood-Schlatter hastalığı
    • Tibial tuberositas apofizinde aseptik nekroz.
    • 11–15 yaş arası aktif çocuk ve ergenlerde; kızlarda daha erken başlar.
    • Diz ekstansiyon sisteminin tekrarlayıcı traksiyonuna bağlıdır.
    • Genellikle tek taraflıdır; %25 oranında bilateral görülür.
    • Yükselmiş patella ile ilişkili olabilir.

Ek Notlar

  • Tibianın eksenel rotasyonu: Distal uç, proksimale göre 5–25° lateral rotasyona sahiptir → Ayakların dışa dönük pozisyonu.
  • Eklem yüzeyi eğimi: Proksimal yüzeyler posteriore 3–7° eğimlidir.

Keşif
İleri Okuma
  1. Gray, H. (1918). Anatomy of the Human Body. Philadelphia: Lea & Febiger.
  2. Platzer, W. (1984). Taschenatlas der Anatomie: Bewegungsapparat. Thieme Verlag.
  3. Netter, F. H. (1997). Atlas of Human Anatomy. Novartis.
  4. Standring, S. (2008). Gray’s Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice (40th ed.). Elsevier Churchill Livingstone.
  5. Saladin, K. S. (2011). Anatomy & Physiology: The Unity of Form and Function. McGraw-Hill.
  6. Moore, K. L., Dalley, A. F., & Agur, A. M. R. (2013). Clinically Oriented Anatomy (7th ed.). Lippincott Williams & Wilkins.

Click here to display content from YouTube.
Learn more in YouTube’s privacy policy.

Open "Doğuştan kaval kemikleri yok…" directly

Bir Cevap Yazın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.