Mini Mental Durum Testi (MMDT)

1. Tanım ve Tarihçe

MMSE (Mini Mental Durum Sınavı), bilişsel işlevin temel alanlarını kısa sürede değerlendirmek amacıyla geliştirilmiş, standartlaştırılmış bir klinik testtir.
İlk kez 1975 yılında Marshal F. Folstein, Susan Folstein ve Paul R. McHugh tarafından yayımlanmıştır.
Hem klinik uygulamalarda hem de araştırmalarda yaygın biçimde kullanılmakta olup, bilişsel bozuklukların taranmasında altın standartlardan biri kabul edilir.

2. Testin Genel Özellikleri ve Kapsamı

MMSE, toplam 30 puan üzerinden değerlendirilir ve genellikle 7-11 dakika arasında uygulanabilir.
Hafıza, dikkat, hesaplama, dil, yönelim ve görsel-uzamsal beceriler gibi temel bilişsel alanları ölçer.
11 maddelik bir yapıdadır ve bu maddeler, hastadan belirli komutları yerine getirmesini veya soruları yanıtlamasını ister.

3. Uygulama Kolaylığı ve Pratik Kullanım

Uygulaması kolaydır, herhangi bir özel ekipman veya ileri düzey eğitim gerektirmez.
Farklı klinik ve saha ortamlarında rahatlıkla uygulanabilir.
Sonuçlar, sağlık profesyonelleri tarafından hızlı bir şekilde değerlendirilebilir.

Click here to display content from tipaci.com.

Always display content from tipaci.com

Test özellikleri

Kategori	Max. puan	Açıklama
Zaman oryantasyonu	5	Hangi tarihteyiz? Yıl, ay, gün, ayın kaçı, mevsim, her birini birer puan alır.
Mekan Oryantasyonu	5	Şu an nerde bulunuyoruz? Ülke, şehir, semt, hastane, istasyon için birer puan.
Hatırlama tescili	3	Elma, kuruş, masa kelimeleri tekrar ettirilir.
Dikkat ve hesaplama	5	100’den geriye yedişler yedişer azalatarak sayması istenir. Her doğru cevap için bir puan; 93,86,79,72,65.
Hatırlama	3	Söylenmiş olan üç kelimenin hangileri olduğu sorulur
Dil	2	Kalem veya saat gösterilerek isimlendirilmesi istenir.
Tekrar	1	bir cümle söylenip tekrar edilmesi istenir.
Kompleks emirler	6	Farklı görevler verilerek karmaşık ve soyut düşünme değerlendirilir.

4. Puanlama ve Değerlendirme Kriterleri

30 puan: Normal bilişsel işlev veya bozukluğun olmaması
24-30 puan: Normal kabul edilir (24 alt sınır olarak yaygın kullanılır)
19-23 puan: Hafif bilişsel bozukluk
10-18 puan: Orta derecede bilişsel bozukluk
9 ve altı: Şiddetli bilişsel bozukluk
Eğitim ve yaş gibi faktörler sonucu etkileyebileceğinden, puanların bu değişkenlere göre düzeltilmesi gerekebilir.

5. Eğitim ve Yaş Etkisi

Düşük eğitim düzeyi, testte daha düşük puanlara yol açabilir.
Yüksek eğitim, testin duyarlılığını azaltabilir; yani normalin üstünde puan alınmasına rağmen bilişsel bozukluk gözden kaçabilir.
Yaşlı bireylerde yaşa bağlı kognitif yavaşlama, skorların yorumlanmasını zorlaştırabilir.

6. Kullanım Alanları

Klinik tanı: Demans ve diğer bilişsel bozuklukların erken tanısı
Araştırma: Bilişsel bozukluklar üzerine yapılan epidemiyolojik ve klinik araştırmalarda standart değerlendirme aracı
Geriatrik değerlendirmeler: Yaşlı popülasyonda rutin tarama ve izlem
Takip: Hastalığın ilerlemesinin izlenmesi veya tedaviye yanıtın değerlendirilmesi

7. Sınırlamalar ve Karıştırıcı Faktörler

İşitme veya görme kaybı olan bireylerde, motor bozukluklarda testin bazı bölümleri uygulanamayabilir.
Psikiyatrik hastalıklar (depresyon, delirium gibi) da puanları düşürebilir ve yanlış pozitif sonuçlara neden olabilir.
Kültürel ve dilsel farklılıklar, testin geçerliliğini etkileyebilir; bu nedenle adaptasyonları yapılmalıdır.
MMSE, özellikle çok erken evre bilişsel bozukluklarda yeterince duyarlı değildir.

8. MMSE’nin Alternatifleri ve Tamamlayıcı Araçlar

Montreal Bilişsel Değerlendirme (MoCA)
Addenbrooke’s Cognitive Examination (ACE)
Clock Drawing Test gibi diğer kısa kognitif tarama testleri

9. Sonuç ve Güncel Klinik Kullanım

MMSE, bilişsel bozuklukların tanı ve izleminde hızlı, pratik ve ucuz bir tarama aracıdır.
Uygulama kolaylığı ve uluslararası geçerliliği nedeniyle birçok ülkede yaygın olarak kullanılmaktadır.
Her ne kadar bazı sınırlamaları olsa da, bütüncül klinik değerlendirme ile birlikte kullanıldığında yüksek klinik değere sahiptir.

Keşif

1. Geliştirilişi ve İlk Kullanımlar

Mini Mental Durum Sınavı (MMSE), 1975 yılında St. Louis, Missouri’de bulunan Washington Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Dr. Marshal F. Folstein, Dr. Susan E. Folstein ve Dr. Paul R. McHugh tarafından geliştirildi.
Geliştirildiği dönemde özellikle yaşlı bireylerde bilişsel bozulmayı hızlı ve güvenilir bir şekilde saptayabilmek için kısa ve pratik bir tarama aracı ihtiyacına yanıt olarak tasarlandı.
Orijinal amaç; demans, deliryum veya diğer nörolojik rahatsızlıklara bağlı bilişsel yıkımın klinik değerlendirmesini objektif ölçütlerle desteklemekti.

2. İlk Yayın ve Bilimsel Topluluğa Tanıtımı

MMSE’nin geliştirilmesinin ardından, bu testin ilk bilimsel yayını 1975 yılında “Journal of Psychiatric Research” dergisinde yayımlandı.
Sınavın kısa sürede uygulanabilir olması, standardize edilmesi ve farklı klinik ortamlara uyarlanabilmesi, tıp dünyasında hızla kabul görmesini sağladı.

3. Erken Dönem Yaygınlaşma ve Klinik Pratikte Benimsenme (1977-1990’lar)

1977 yılında orijinal makalenin daha geniş kitlelere ulaşmasıyla birlikte MMSE, başta ABD olmak üzere birçok ülkede yaşlılık, psikiyatri ve nöroloji kliniklerinde standart bir değerlendirme aracı olarak benimsenmeye başlandı.
1980’li yıllardan itibaren, MMSE sadece klinik pratikte değil, aynı zamanda nöropsikolojik araştırmalarda da referans değerlendirme aracı haline geldi.
Klinik ve araştırma topluluklarının yoğun ilgisiyle testin güvenilirliği ve geçerliliği üzerine birçok çalışma yayımlandı.

4. Uluslararası Adaptasyon ve Globalleşme (1990’lar-2000’ler)

1990’lı yıllarda MMSE, dünyanın farklı bölgelerinde uygulanabilmesi için çok sayıda dile çevrildi ve kültürel olarak adapte edildi; bu dönemde 50’den fazla dilde kullanıma sunuldu.
Farklı kültür ve eğitim seviyelerine sahip toplumlarda testin geçerliliğini değerlendiren çok merkezli çalışmalar yayımlandı.
2000’li yıllara gelindiğinde, MMSE dünyanın en yaygın kullanılan bilişsel tarama aracı olarak konumunu pekiştirdi.

5. Klinik ve Bilimsel Alandaki Etkileri

MMSE, demans ve diğer nörodejeneratif hastalıkların erken tanısı için bir mihenk taşı olarak kabul edildi.
Testin rutin kullanımı sayesinde, bilişsel bozuklukların erken dönemde saptanabilmesi mümkün hale geldi ve klinisyenler tanı, tedavi ve hasta takibi süreçlerinde objektif verilere ulaşabildi.
Ayrıca MMSE, klinik araştırmalarda bilişsel bozulmanın derecesinin belirlenmesi, hastalığın ilerlemesinin izlenmesi ve tedavi etkinliğinin ölçülmesi açısından standardize bir referans sağladı.

6. Günümüzde MMSE ve Sürekliliği

MMSE günümüzde de dünya genelinde, çok çeşitli klinik ortamlarda, farklı yaş gruplarında ve değişik eğitim seviyelerine sahip bireylerde bilişsel işlevin değerlendirilmesi amacıyla kullanılmaya devam etmektedir.
Klinik pratikteki yaygınlığı, uluslararası geçerliliği ve standardizasyonu sayesinde, MMSE bilişsel bozuklukların yönetiminde vazgeçilmez bir araç olmayı sürdürmektedir.

İleri Okuma

Folstein, M. F., Folstein, S. E., & McHugh, P. R. (1975). “Mini-mental state”: A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. Journal of Psychiatric Research, 12(3), 189-198.
Tombaugh, T. N., & McIntyre, N. J. (1992). The mini‐mental state examination: a comprehensive review. Journal of the American Geriatrics Society, 40(9), 922-935.
Crum, R. M., Anthony, J. C., Bassett, S. S., & Folstein, M. F. (1993). Population-based norms for the Mini-Mental State Examination by age and educational level. JAMA, 269(18), 2386-2391.
Lorentz, W. J., Scanlan, J. M., & Borson, S. (2002). Brief screening tests for dementia. Canadian Journal of Psychiatry, 47(8), 723-733.
O’Bryant, S. E., Humphreys, J. D., Smith, G. E., Ivnik, R. J., Graff-Radford, N. R., Petersen, R. C., & Lucas, J. A. (2008). Detecting dementia with the mini-mental state examination in highly educated individuals. Archives of neurology, 65(7), 963-967.
Mitchell, A. J. (2009). A meta-analysis of the accuracy of the mini-mental state examination in the detection of dementia and mild cognitive impairment. Journal of Psychiatric Research, 43(4), 411-431.
Arevalo-Rodriguez, I., Smailagic, N., Roqué i Figuls, M., Ciapponi, A., Sanchez-Perez, E., Giannakou, A., Pedraza, O. L., Bonfill Cosp, X., & Cullum, S. (2015). Mini‐Mental State Examination (MMSE) for the detection of Alzheimer’s disease and other dementias in people with mild cognitive impairment (MCI). Cochrane Database of Systematic Reviews, (3), CD010783.