Nimesulid

Nimesulid, analjezik ve antipiretik özelliklere sahip, öncelikle siklooksijenaz-2 (COX-2) seçici inhibitörü olarak hareket eden steroid olmayan bir anti-inflamatuar ilaç (NSAID) olarak sınıflandırılır. Bu mekanizma, ağrı ve iltihapla ilişkili olan prostaglandin üretimini azaltır ve bu da onu 12 yaş üstü ergenlerde ve yetişkinlerde akut ağrı, osteoartrit ve primer dismenore gibi rahatsızlıklar için etkili hale getirir. Hızlı etki başlangıcı ve çok faktörlü etki şekli, onu birçok ülkede yaygın olarak reçete edilen bir ilaç haline getirmiştir, ancak güvenlik endişeleri nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanımı hiçbir zaman onaylanmamıştır.

Keşif ve Mucit: Dr. George G.I. Moore

Nimesulid’in keşfi, Minnesota, St. Paul’daki 3M Co.’da çalışan tıbbi-organik kimyager Dr. George G.I. Moore’a atfedilir. Dr. Moore’un bir açıklamasına göre, 3M’in farmasötik araştırma projelerinin bir parçası olarak başlangıçta R-805 olarak kodlanan Nimesulide’i icat etti (R805 nimesulide’in Keşfi – Anti-inflamatuar). Dr. Moore, 1962’de Cornell Üniversitesi’nden Kimya alanında lisans derecesi ve 1965’te Colorado Üniversitesi’nden Organoflorin Kimyası alanında doktora derecesi aldıktan sonra 1965’te 3M’e katıldı. Çalışmaları, 3M’in florokimya uzmanlığını, özellikle anti-inflamatuar alanda farmasötik ve agrokimyasal sentezlere uygulamayı içeriyordu. 3M’de, ilk florokinolon antibakteriyelini icat eden John Gerster ve diğer anti-inflamatuar ajanlarla ilişkili Bob Scherrer gibi kimyagerleri içeren önemli bir sentetik grubun parçasıydı.

Dr. Moore’un açıklaması, Nimesulide’in geliştirilmesinin, potansiyel anti-inflamatuar özellikleri için araştırılan bir bileşik sınıfı olan metan sülfonanilidler üzerindeki araştırmalardan kaynaklandığını vurgulamaktadır. Bu çalışma muhtemelen 1960’ların sonu veya 1970’lerin başında gerçekleşmiştir, zira 1965’te 3M’e katılmış ve ardından 1976’da Helsinn Healthcare SA tarafından haklar satın alınmıştır.

Erken Geliştirme ve Lansman

Nimesulide’in hakları, 1976’da İsviçreli bir şirket olan Helsinn Healthcare SA tarafından satın alındı ​​ve bu da bileşiğin ticari geliştirmenin mümkün olduğu bir aşamaya ulaştığını gösteriyor. Bu zaman çizelgesi, Dr. Moore’un 3M’deki kariyeriyle örtüşüyor ve keşif ve ilk araştırmanın oradaki görev süresi boyunca yürütüldüğünü gösteriyor. Nimesulid ilk olarak 1985 yılında İtalya’da Aulin ve Mesulid marka adları altında piyasaya sürüldü ve küresel ilaç pazarına girişini işaret etti . O zamandan beri Fransa, Portekiz, Yunanistan, İsviçre, Belçika, Rusya, Tayland ve Brezilya dahil olmak üzere 50’den fazla ülkede mevcuttu, ancak pazarlanmadığı ABD’de FDA değerlendirmesi için dosyalanmadı.

Bilimsel ve Farmakolojik Bağlam

Nimesulid’in geliştirilmesi, özellikle seçici COX-2 inhibisyonu olan ve seçici olmayan NSAID’lere kıyasla gastrointestinal yan etkileri azaltmada potansiyel avantajlar sunan NSAID’lere olan önemli ilgi döneminde gerçekleşti. İlacın hızlı başlangıcı da dahil olmak üzere çok faktörlü etki mekanizması, 2003 yılında Drugs (High-throughput proteomics and protein biomarker discovery in an experimental model of inflamatuar hyperalgesia: effects of nimesulide – PubMed) dergisinde yayınlanan ve analjezik etkilerini inceleyen bir çalışma gibi çeşitli bilimsel kaynaklarda belirtilmiştir. Ek olarak, araştırmalar potansiyel antikanser ve nöroprotektif özelliklerini araştırmıştır, ancak bunlar onaylı endikasyonlarının bir parçası değildir (Nimesulide – an overview | ScienceDirect Topics).

Düzenleyici ve Güvenlik Endişeleri

Yaygın kullanımına rağmen, Nimesulide karaciğer yetmezliği de dahil olmak üzere hepatotoksisite endişeleri nedeniyle önemli düzenleyici incelemelerle karşı karşıya kalmıştır. Bu, bazı ülkelerde piyasadan çekilmelere yol açmış olsa da, diğerlerinde kısıtlamalarla hala mevcuttur. Avrupa İlaç Ajansı’nın (EMA) 2012 tarihli bir değerlendirmesi, kullanımının kısa süreli tedaviyle (15 güne kadar) ve maksimum 200 mg/gün dozunda sınırlandırılması ve artık ağrılı osteoartrit için kullanılmaması gerektiği koşuluyla genel fayda/risk profilinin olumlu olduğu sonucuna varmıştır (Nimesulide – yönlendirme | Avrupa İlaç Ajansı (EMA)). Bu tartışma, özellikle NSAID’ler için ilaç geliştirmede etkinlik ve güvenlik arasındaki dengeyi vurgulamaktadır.

Küresel Kullanılabilirlik ve Formülasyonlar

Nimesulid, tabletler, suda çözünen toz, fitiller, ağızda eriyen tabletler ve topikal jel dahil olmak üzere çeşitli formlarda mevcuttur ve farklı hasta ihtiyaçlarını karşılar (Nimesulid: Kullanımları, Yan Etkileri ve İlaçları | Apollo Pharmacy). Birçok ülkede bulunabilirliği, küresel etkisini vurgular, ancak bölgesel düzenleyici farklılıklar farklı risk değerlendirmelerini yansıtır. Örneğin, karaciğer toksisitesi riskleri nedeniyle uzun süreli kullanım için önerilmez ve aktif mide ülseri, yakın zamanda gastrointestinal kanama veya ciddi böbrek/karaciğer yetmezliği olan hastalar için önlemler önerilir.

Diğer NSAID’lerle Karşılaştırmalı Analiz

Diklofenak, ibuprofen ve naproksen gibi diğer NSAID’lerle karşılaştırmalar yapılmış olup, EMA değerlendirmesi uygun şekilde kullanıldığında benzer bir fayda/risk profili önermektedir. Ancak, COX-2 seçiciliği ve hızlı başlangıcı onu farklı kılarak, güvenlik endişelerine rağmen belirli pazarlarda popüler olmasına katkıda bulunmaktadır.

1. Moncada, S., & Vane, J. R. (1979). The role of prostacyclin in vascular tissue. Pharmacological Reviews, 30(3), 293–331.
2. Vane, J. R., & Botting, R. M. (1987). Inhibition of prostaglandin synthesis as a mechanism of action for aspirin-like drugs. Nature, 231(25), 232–235.
3. Lemoine, D., & Moulin, M. (1989). Nimesulide: a new nonsteroidal anti-inflammatory drug with a unique profile. Drugs of Today, 25(9), 495–508.
4. Bonta, I. L., & de Vries, A. (1990). Nimesulide: pharmacological properties and therapeutic efficacy. Agents and Actions, 31(Suppl), 57–62.
5. Rainsford, K. D. (1993). Nimesulide – a multifactorial anti-inflammatory drug: overview of pharmacology and clinical efficacy. Inflammopharmacology, 1(1), 3–19.
6. Rainsford, K. D. (2006). Nimesulide – actions and reactions. Inflammopharmacology, 14(1–2), 3–26.
7. Licata, A., et al. (2010). Drug-induced liver injury: the case of nimesulide. Digestive and Liver Disease, 42(3), 143–148.