Brugada sendromu, spesifik elektrokardiyografik (EKG) değişiklikler ve ani kardiyak ölüm riskinde artış ile karakterize, nadir görülen, genetik olarak belirlenmiş bir aritmojenik bozukluktur. 1992 yılında Brugada kardeşler Pedro ve Josep tarafından tanımlanmıştır.
1992: Pedro ve Josep Brugada, sendromu ilk olarak karakteristik EKG bulgularını ve buna bağlı ani kardiyak ölüm riskini vurgulayan seminal makalelerinde bildirdiler (Brugada ve ark., 1992).
1998: Nademanee ve arkadaşları Brugada Sendromu ile ilişkili klinik özellikleri ve risk faktörlerini tanımlayarak dikkatli tanı ve yönetim ihtiyacını vurgulamışlardır (Nademanee ve ark., 1998).
2002: Antzelevitch ve meslektaşları Brugada Sendromunun genetik temelini daha da aydınlatarak kardiyak sodyum kanalını kodlayan SCN5A genindeki mutasyonlara bağladılar (Antzelevitch ve ark., 2002).
Genetik ve Moleküler Temeller
Brugada Sendromu öncelikle kardiyak sodyum kanalının alfa alt birimini kodlayan SCN5A genindeki mutasyonlarla ilişkilidir. Bu mutasyonlar sodyum kanalında işlev kaybına yol açarak aksiyon potansiyeli sırasında sodyum akımının azalmasına neden olur. Bu değişiklik kalbin elektrofizyolojik özelliklerini etkileyerek bireyleri aritmilere yatkın hale getirir.
SCN5A Mutasyonları: Bu mutasyonlar BrS vakalarının yaklaşık %20-30’undan sorumludur. Kardiyak sodyum kanalında fonksiyon kaybına neden olarak karakteristik EKG paternine ve aritmi riskinde artışa yol açarlar (Chen ve ark., 1998).
Diğer Genetik Faktörler: SCN10A, CACNA1C ve CACNB2 gibi diğer genlerdeki mutasyonlar da Brugada Sendromu ile ilişkilendirilmiştir, ancak bunlar vakaların daha küçük bir oranını oluşturmaktadır (Kapplinger ve ark., 2010).
Otozomal dominant bir kalıtım modeline sahiptir, yani bir ebeveyn Brugada sendromu için bir gen mutasyonu taşıyorsa, çocuklarının bu mutasyonu miras alma şansı %50’dir.
Patofizyoloji
Brugada Sendromunun ayırt edici özelliği, EKG’de sağ prekordiyal derivasyonlarda (V1-V3) çukur tipi ST-segment yükselmesinin varlığıdır. Bu patern sağ ventrikül epikardının anormal repolarizasyonunun göstergesidir. Brugada Sendromunun altında yatan patofizyolojik mekanizmalar şunlardır:
- Anormal Repolarizasyon: SCN5A mutasyonlarına bağlı olarak azalan sodyum akımı, ventriküler miyokardiyum boyunca aksiyon potansiyeli süresinde heterojenliğe yol açar. Repolarizasyondaki bu eşitsizlik reentran aritmiler için bir substrat oluşturabilir (Antzelevitch, 2001).
- Faz 2 Reentri: Repolarizasyonun dağılması, erken bir atımın ventriküler fibrilasyonu tetikleyebildiği bir mekanizma olan faz 2 reentriyi kolaylaştırabilir (Yan ve Antzelevitch, 1999).
Klinik sunum:
- EKG Değişiklikleri: EKG’de sağ prekordiyal derivasyonlarda (V1-V3) karakteristik ST segmenti yükselmesi.
- Aritmiler: Bu durum bayılma (senkop), çarpıntı, gece agonal solunum veya ani kardiyak ölümle sonuçlanabilecek ventriküler taşiaritmilere yol açabilir.
- Durumu olan birçok kişi yaşamları boyunca asemptomatik kalır.
Risk faktörleri:
Bazı tetikleyiciler, Brugada sendromu olanlarda aritmi riskini artırabilir:
- Ateş
- Alkol tüketimi
- Bazı ilaçlar (çoğu sendromlu kişiler için kontrendikedir)
- kokain kullanımı
- elektrolit dengesizlikleri
Teşhis:
- EKG: Kesin tanı, karakteristik EKG bulgularına dayanır.
- Genetik Test: Sendromla ilişkili mutasyonları tanımlayabilir.
- Ajmaline veya Procainamide Testi: Bu ilaçları kullanan provokatif testler, borderline vakalarda tanısal EKG paterninin maskesini kaldırabilir veya geliştirebilir.
Tedavi:
- İmplante Edilebilir Kardiyoverter-Defibrilatör (ICD): Ani kardiyak ölüm riski yüksek olanlar için tedavinin temel dayanağı. Kalp ritmini sürekli olarak izler ve gerekirse normal ritmi geri yüklemek için elektrik şokları verir.
- Tetikleyicilerden Kaçınma: Buna ateş kontrolü ve belirli ilaçlardan kaçınma dahildir.
- Farmakoterapi: Bazı hastalarda aritmileri yönetmek için izoprenalin, kinidin ve diğer ilaçlar kullanılmıştır.
Brugada sendromu, spesifik elektrokardiyogram (EKG) anormallikleri ve özellikle genç, görünüşte sağlıklı bireylerde artmış ani kardiyak ölüm riski ile karakterize, nadir görülen kalıtsal bir kardiyovasküler hastalıktır. Sendrom, kardiyak iyon kanallarını kodlayan genlerdeki mutasyonlarla, en yaygın olarak kardiyak miyositlerde sodyum kanalı işlevinden sorumlu olan SCN5A geniyle ilişkilidir.
Farmakoterapi
Kinidin, Brugada sendromlu bazı hastalarda kullanılabilen antiaritmik bir ilaçtır. İşte bu bağlamda mekanizmasına kısa bir genel bakış:
- İyon Kanalları Üzerindeki Eylem: Brugada sendromunda genellikle mutasyonlar nedeniyle kalpteki sodyum akımında azalma görülür. Kinidin, potasyum akımlarını, özellikle geçici bir dışa doğru potasyum akımı olan I_to akımını bloke ederek etki eder. Bunu yaparak, Brugada sendromlu hastalarda aritmi riskini azaltabilen azalan sodyum akımını dengeleyebilir.
- Elektrofizyolojik Etkiler: I_to akımının blokajı, Brugada sendromunda görülen karakteristik EKG paternini, yani sağ prekordiyal derivasyonlarda ST-segment yükselmesini azaltmaya yardımcı olur.
- Antiaritmik Özellikler: Kinidin, sınıf la antiaritmik özelliklere sahiptir, yani sodyum ve potasyum kanalları da dahil olmak üzere çoklu iyon kanalları üzerinde etki eder. I_to akımı üzerindeki etkisine ek olarak, daha geniş etki spektrumu, kalp miyositinin zarını stabilize etmeye ve aritmi riskini azaltmaya yardımcı olur.
- Klinik Kullanım: Kinidin, Brugada sendromu için birinci basamak tedavi değildir ancak tekrarlayan ventriküler aritmileri olan hastalarda veya implante edilebilir bir kardiyoverter-defibrilatör (ICD) yerleştirilemeyen hastalarda düşünülebilir. ICD implantasyonu, yüksek riskli Brugada sendromu hastaları için önerilen birincil tedavidir.
- Güvenlik ve İzleme: Kinidin çok sayıda yan etkiye ve diğer ilaçlarla etkileşime girebilir. Etkinliğini ve güvenliğini sağlamak için kinidin kullanan hastalar için EKG’ler ve ilaç seviyeleri dahil olmak üzere düzenli izleme gerekli olabilir.
Kinidin bazı Brugada sendromlu hastalarda yardımcı olabilse de, kullanımının dikkatli bir değerlendirme ve izleme gerektirdiğini ve duruma aşina bir kardiyolog tarafından reçete edilmesi ve denetlenmesi gerektiğini not etmek önemlidir.
Prognoz:
Uygun yönetim ve yaşam tarzı değişiklikleri ile Brugada sendromlu birçok birey normal bir yaşam sürdürebilir.
Duruma aşina bir kardiyolog ile düzenli takip önemlidir.
Referanslar:
- Brugada, P., et al. (1992). “Right bundle-branch block and ST-segment elevation in leads V1 through V3: a marker for sudden death in patients without demonstrable structural heart disease.” Circulation, 85(1), 1-7.
- Chen, Q., et al. (1998). “Genetic basis and molecular mechanism for idiopathic ventricular fibrillation.” Nature, 392(6673), 293-296.
- Nademanee, K., et al. (1998). “Arrhythmogenic marker for the sudden unexplained death syndrome in Thai men.” Circulation, 98(21), 2597-2601.
- Yan, G. X., and Antzelevitch, C. (1999). “Cellular basis for the Brugada syndrome and other mechanisms of arrhythmogenesis associated with ST-segment elevation.” Circulation, 100(15), 1660-1666.
- Antzelevitch, C., et al. (2002). “Genetic basis of Brugada syndrome and other mechanisms of arrhythmogenesis associated with the Brugada syndrome.” Journal of Electrocardiology, 35(3), 25-33.
- Antzelevitch C, et al. “Brugada syndrome: report of the second consensus conference.” Heart Rhythm, 2005;2(4):429-40.
- Antzelevitch C, Brugada P, Borggrefe M, et al. Brugada syndrome: report of the second consensus conference. Cardiorhytm. 2005;2(4):429-440.
- Priori SG, Wilde AA, Horie M et al. HRS/EHRA/APHRS expert consensus statement on the diagnosis and management of patients with inherited primary arrhythmia syndromes. Cardiorhythm. 2013;10(12):1932-1963.
- Kapplinger, J. D., et al. (2010). “Spectrum and prevalence of mutations from the first 2,500 consecutive unrelated patients referred for the FAMILION long QT syndrome genetic test.” Heart Rhythm, 7(1), 33-46.
