Latince iniectionem‘den (nominatif iniectio) “içeri atma,” inicere “içine veya üzerine atmak” eyleminin geçmiş zaman ortacı kökünden eylem ismi (bkz. enjekte etmek) —->Eski Fransızca iniection’dan (14. yüzyıl) —> 15. yüzyılın başları injection “bir sıvının vücuda zorla sokulması” (şırınga vb. ile),
- Çözünmüş veya suspansiyonlu etken maddenin parenteral verilmesi, zerketmek. (bkz: inicere)
- Tıpta enjeksiyon, bir maddenin bir şırınga yardımıyla bir kanül yoluyla bir organizmaya sokulmasıdır. Aktif bileşen dağılma hızı, enjeksiyon süresi boyunca kontrol edilebilir.
- Enjeksiyon hızlı bir şekilde ‘bolus enjeksiyonu’ olarak ya da belirli bir süre içinde yavaşça gerçekleşebilir.
- Oftalmolojide, bir enjeksiyon aynı zamanda inflamasyonun bir ifadesi olarak kan damarlarının görünürlüğünün artması, örn. Konjonktival, pericorneal veya siliyer enjeksiyon şeklinde de ifade edilebilir.
Sisteme geçiş
- Yavaş bir enjeksiyon ile bir infüzyon (özellikle kısa bir infüzyon) arasındaki fark sıvının akışkanlığıdır. Bununla birlikte, enjeksiyonun karakteristik bir özelliği, oldukça kısa zaman dilimlii olmasıdır.
- Manuel basınç kullanımı (şırınga pistonu vasıtasıyla) enjeksiyon için de tipiktir. Manuel basınç sadece istisnai olarak infüzyonlar için kullanılır (basınç infüzyonu).
Enjeksiyon lokasyonları:
Enjeksiyonun yerine bağlı olarak farklı formlar vardır:
- intraarteriyel(‘i.a.’): bir arter içine enjeksiyon
- İntraartiküler (‘i.a.’): eklem boşluğuna enjeksiyon
- İntrakardiyal: kalbe enjeksiyon
- İntrakutan: cildin koryumuna enjeksiyon
- Intralumbal: spinal kanala enjeksiyon
- İntramuskuler (‘i.m.’): kas içine enjeksiyon
- Intraperitonal: periton boşluğuna enjeksiyon
- Intratekal: MSS’nin beyin omurilik sıvısı boşluklarına enjeksiyon
- Intravenöz (‘IV’): bir damara enjeksiyon
- Subkutan(‘s.c.’): deri altı yağ içine enjeksiyon
Damarın yanındaki hatalı enjeksiyona paravenöz enjeksiyon denir.
Teknikler
1)Subkutan enjeksiyonu
- Deri altı enjeksiyon, deri altı yağına yapılan bir enjeksiyondur.
- Tercihen cildin kolayca yer değiştirebildiği ve yağ dokusu ile doldurulduğu vücudun bir bölümünde gerçekleştirilir.
- Genellikle karın derisi veya uyluğun derisi kullanılır.
- Deri altına enjekte edilen ilaçlar örn. İnsülin veya heparin.
2)İntramuskuler enjeksiyonu
- Kas içi enjeksiyon, kas liflerinin içine enjeksiyon; örneğin gluteus medius veya deltoid kastır.
- Gluteus medius kasına enjeksiyon için iki teknik mümkündür:
- Hochstetter’e göre ventrogluteal enjeksiyon
- Sachtleben’e göre ventrogluteal enjeksiyon
- Aşılar genellikle deltoid kas içine enjekte edilir.
3)İntravenöz enjeksiyonu
- İntravenöz enjeksiyon, daha büyük bir vücut damarına, örn.Vena mediana cubiti.
- Alternatif olarak, elinizin arkasındaki damarları kullanabilirsiniz.
- Deneyimli pratisyenler için, dış juguler ven veya femoral ven de uygundur.
- Yüzeysel kranial damarlar sıklıkla bebeklerde kullanılır. İntravenöz enjeksiyon, aktif bileşenin hızlı bir şekilde yıkanması gerektiğinde tercih edilen yöntemdir.
4)İntraarteriyel enjeksiyonu
- İntraarteriyel enjeksiyon ile enjeksiyon bir artere yapılır. Bu enjeksiyon şekli önemli ölçüde daha yüksek risklerle ilişkilidir ve bu nedenle sadece özel durumlarda kullanılır; Bir anjiyografi bağlamında sisteme bir kontrast madde sokmak için.
Yasal Konular
- Her enjeksiyon şekli fiziksel bütünlüğün bir ihlalidir ve bu nedenle cezai suçları etkilemektedir.
- Bu nedenle hastanın onayı enjeksiyondan önce alınmalıdır.
- Enjeksiyonla ilişkili özel riskler varsa, ilgilenen doktor bilgilendirmek zorundadır. Acil bir durumda hasta cevap vermezse, enjeksiyon hastanın varsayılan iradesine göre yapılır veya kaçınılmazdır.
- Enjeksiyonun kendisi profesyonel olarak yapılmalıdır. Tedavi eden doktor sorumludur. Bununla birlikte, enjeksiyonu uygun şekilde nitelikli sağlık uzmanlarına devretme seçeneğine sahiptir.
